IMGi25 (2)

142 Rozdział 4

wspólny dostęp do aplikacji przez przeglądarkę oraz mechanizm synchronizujący przeglądarki uczestników kursu. Przeglądarka pełni także rolę tablicy. Zajęcia dydaktyczne prowadzone w ten sposób mają charakter sformalizowany, kontrolowany przez prowadzącego, odpowiadający szkolnym lekcjom lub seminariom. Wykłady mogą być wspomagane przez filmy wideo, wymaga to jednak, co najmniej 128 KB/s przepustowości łącza ISDN (ang. IntegratedServices NetWork). Do najpowszechniejszych narzędzi z tej grupy można zaliczyć m.in. LeamingSpace” firmy Lotus, WebCT Uniwersytetu Kolumbii Brytyjskiej³⁴, Courseinfo firmy Black-board, LeamLinc oraz Classpoint. Wymienione systemy umożliwiają rozmowę uczących się przez Internet.

Podgrupą narzędzi synchronicznych są produkty oparte na standardzie H.323. Standard ten został opracowany dla komputerów osobistych, jako urządzeń służących do prowadzenia wideokonferencji. Produkty z tej podgrupy, obok wsparcia dla H.323 i/lub wideokonferencji, standardu T. 120 jako tablicy, charakteryzują się niskim kosztem oprogramowania po stronie klienta oraz koniecznością wydzielenia jednostki sterującej obsługującej sesje. Rozwiązania tego typu zawsze potrze-bująserwera nadzorującego, którego wymagania sprzętowe rosną wykładniczo wraz z liczbą jednocześnie uczących się. Dziś ta technologia jest jeszcze stosunkowo droga, a stąd rzadko używana. Wydaje się, że do roku 2005 standard H.323 zastąpi całkowicie używany obecnie dla potrzeb wideokonferencji standard H.320 lub za- ¹ stosowanie znajdą standardy MGCP (ang. Media Gateway Control Protocol) oraz SIP (ang. Session Initiation Protocol), posiadające rozszerzoną względem H.323 funkcjonalność.

Musimy pamiętać, że wymienione narzędzia komunikacji synchronicznej wy-magąjąod uczących się większej dyscypliny, ponieważ kurs ograniczany jest określonymi ramami czasowymi i interakcja pomiędzy studentami i nauczycielem odbywa się w czasie rzeczywistym (tak, jak w klasycznym modelu kształcenia), oferując w zamian takie techniki prezentacyjne, jak dzielenie aplikacji, panele graficzne, czy też IP audio i wideo. Oczekiwania użytkowników systemu sązróżnico-wane. Dla jednych najcenniejszą cechą systemu jest dostępność i elastyczność narzędzi oferujących asynchroniczny model kształcenia, dla innych ważniejsze jest uczenie się w czasie rzeczywistym z wykorzystaniem synchronicznych metod prezentacji i interakcji.

Komputery klasy PC, wyposażone w małą kamerę i mikrofon służąjuż do łączności wideofonicznej. Efektywność takiej komunikacji, w porównaniu z tradycyjną telefonią, jest znacznie wyższa. Za pośrednictwem wzroku człowiek może odbierać w jednostce czasu o wiele więcej informacji, niż za pośrednictwem słuchu. Tą samą drogą można przekazywać dane innego rodzaju, dzięki czemu wspólna, bezpośrednia praca ludzi, oddalonych o wiele kilometrów, staje się możliwa i efektywna.

Technologia systemów wideokonferencyjnych stanowi przyszłość edukacji. Wideokonferencje angażują w procesie dydaktycznym wzrok i słuch oraz stymu-lująaktywność edukacyjną studentów. Infrastruktura sieci komputerowej w Polsce oparta w dużej części na łączach światłowodowych i komunikacji satelitarnej daje duże możliwości rozwijania dydaktyki uniwersyteckiej i szkolnictwa średniego.

4.4. Portal edukacyjny

Portal edukacyjny zawiera oprogramowanie pozwalające na stworzenie centralnego środowiska do prowadzenia wszelkich działań związanym z kształceniem na odległość. Jego konstrukcja i funkcjonalność zależą głównie od trzech czynników: potrzeb studiujących, potrzeb wykładowców oraz potrzeb administracji.

Scharakteryzujmy prawidłową konstrukcje portalu edukacyjnego (PE) z punktu widzenia uczącego się¹:

- PE powinien posiadać bazę danych, zawierającą wszystkie oferowane w kształceniu dystansowym przedmioty-kursy, zebrane w odpowiednich polach tematycznych. Każdy z kursów winien zawierać tytuł, krótki opis, mechanizm dostępu do materiału kursu, wymagania stawiane studiującym, czas, w którym kurs jest dostępny, koszt rejestracji na kurs, sposób zaliczenia.

^>s P. Galwas, wymagania stawiane portalom edukacyjnym. Adres sieciowy: http;// www.pw.edu.pl/NTWEK/kształcenie_na_odleglosc/portaI_ed.html - data przejrzenia strony: 2002.01.21.

1

W Polsce system LeamingSpace jest wykorzystywany do kształcenia na odległość przez Politechnikę Warszawską oraz Politechnikę Wrocławską; korzysta z niego także w prowadzeniu kursów Computerland, partner Lotusa w Polsce. Ponieważ staje się standardem, scharakteryzujmy go krótko. Oprogramowanie, którego architektura oparta została o język Java, pozwala na naukę w trybie asynchronicznym - tzw. wirtualna klasa (por. rozdz. 5.) oraz synchronicznym. Daje uczącym się dużą swobodę w przeznaczeniu czasu wolnego na uczestnictwo w kursie, zapewniając opiekę nauczyciela i świadomość przynależności do sieciowej społeczności uczących się (por. rozdz. 5.). W rozwiązaniu zawarty jest nabyty w 1999 r. od Macromedia produkt Pathware, narzędzie administracyjne oraz „Samertime", pozwalający na kontakt w czasie rzeczywistym, bazujący na standardach audio i wideo H.323 oraz T.120. Moduł „Core” serwuje informacje potrzebne do samodzielnego uczenia się przez Internet. Moduł „Collaboration” zawiera narzędzia pozwalające na naukę w grupie i wspólną dyskusję. Czwarta wersja systemu wymaga relacyjnej bazy danych - Oracle, DB2 lub SQL. Wymagania dla klienta są następujące: minimum Pentium 133 MHz i system operacyjny Windows 95, 98, NT 4.0. Interfejsem użytkownika jest przeglądarka, która powinna być podłączona do Internetu z minimalną prędkością 28,8 KB/s.

⁵⁴ WebCT służył początkowo jako grant dla potrzeb edukacyjnych Uniwersytetu Kolumbii Brytyjskiej, a od 1997 roku oferowany także komercyjnie, należy do relatywnie tanich rozwiązań. Oparty jest o narzędzia do tworzenia i zarządzania kursami oraz skrypty CG1 scalające te elementy. Najważniejsze z sześciu elementów menu systemu to: informacje o przewidzianym na dziś kursie oraz opcja komunikacji poprzez e-mail oraz chat. Wadą systemu jest mała ilość wbudowanych mechanizmów synchronicznych, np. nie można porozumiewać się głosem.