IMGp01 (2)

osobowości w rysunkach, w badaniach ujawniono projekcję przeżyć i doświadczeń dziecka w jego rysunkach, wskazując na ich wartości kalartyczne, a dzięki nim także diagnostyczne.

Nowe podejście do problematyki rysunków dzieci i metod ich analizy oraz nowe impulsy do badań w tej dziedzinie pojawiły się w ostatnich kilkunastu latach dzięki osiągnięciom językoznawstwa, semiologii i semiotyki. Ujmowanie aktywności graficznej dziecka i jej wytworów w kategoriach znaków, znaczeń i procesów komunikowania pozwoliło dostrzec nowe aspekty rysunku i ujawnić jego nieprzewidywalne wartości. Biorąc to pod uwagę, można rysunki dzieci traktować nie tylko jako formę ekspresji przeżyć, ale także jako dostępny im środek komunikowania się ze światem ludzkim. Aktywność graficzna byłaby zaś wstępną, uzupełniającą lub zastępującą niedostatki środków werbalnych, formą komunikacji, którą posługuje się dziecko. Ukazuje to w nowym świetle rolę aktywności graficznej i jej wytworów, jakimi są rysunki w rozwoju psychicznym dziecka. Aktywność ta przybiera w tym ujęciu funkcje kodowania znaczeń, opracowywania i transformacji doświadczenia, a zarazem jest sposobem włączenia się w procesy komunikacji interpersonalnej. Nie pozostaje to bez wpływu na kształtowanie się aktywności wewnątrzpsychicznej i tego, co nazywa się życiem wewnętrznym ludzkiej jednostki.

Dużą nowością w dostępnym nam piśmiennictwie psychologicznym będzie zapewne podjęcie problematyki rysowania przez dziecko z użyciem komputera. Upowszechnienie się zastosowania komputerów spowoduje niewątpliwie także i u nas wzrost zainteresowania badaczy, a przede wszystkim rodziców i wychowawców problemami, które niesie ze sobą wprowadzenie tego narzędzia do czynności dziecka²⁰.

Pionierem badań nad rysunkami dzieci w polskiej psychologii byl S. Szuman²¹, który wskazał na główne obszary badań nad rysunkiem

²⁰    M. Tyszkowa, Przedmowa do wydania polskiego, (w.) P. Wallem, A. Cambier, D. Engelhart, Rysunek dziecka. Warszawa 1993, s. 6-11.

²¹    S. Szuman, Sztuka dziecka, WSiP, Warszawa 1990.

150