IMGr86

*amvch i braku w warunkach pozwalających cieszyć się życiem już 1 nn tej chwili. Jesteśmy nieustannie odsyłani do bliżej nieokreślonej 1 przyszłości.

Skoro brak nam pełni i musimy na zewnątrz szukać sposobów „dopełnienia", „iluzja poszukiwania szczęścia poza sobą” nasila strach. Strach przed odrzuceniem, wszak nic jesteśmy dość dobrzy, dostatecznie wartościowi. Strach przed przeoczeniem nadzwyczajnego sposobu, dopełnienia, udoskonalenia siebie. Życie w strachu rodzi coraz większe napięcie i gniew. Rodzi się potrzeba zrozumienia przyczyn własnego cierpienia, którego zgodnie z przekonaniami wpajanymi przez mass media, nic powinniśmy doświadczać. Tak rodzi się potrzeba osądzania. Osądzania siebie, w wyniku czego okazuje się, że być może jesteśmy jeszcze mniej warci. Osądzania innych. Wyrażenia swojego protestu i buntu. Wideoklipy, teledyski podtrzymują nieustannie osądzający sposób myślenia młodego człowieka. Coraz trudniej wyjść poza ten magiczny krąg.

3. Media jako obiekt uzależnień

Uzależnienia od mediów i nowoczesnych urządzeń technicznych, na przykład automatów do gier, cechują zachowania typowe dla innych form uzależnień. Aby uznać czy dane zachowanie ma rzeczywiście charakter uzależnienia, należy porównać je z kryteriami klinicznymi

sześć elementów, r¹ podstawie d mediów. Sa mm wyrazistość miana nastroju, tolerancja daw-l^waflia¹ °^i^awy odstawienia, konflikt, nawrót⁹.

zjawiska. M.D.Grffrthsa wyróżnia j^_cb _można mówić o uzależnieniu o tonalnego podporządkowania, za

Wydaje się, iż we współczesnym świecie jako pierws zy medialny biekt uzależniający w życiu dziecka pojawia się telewizja. Sześć specyficznych cech wyróżnia ją od innych środków przekazań -zdolność przyciągania uwagi: stały ruch na ekranie'ij wywołuje odruchową reakcję skupienia na nim uwagi, a jedno¹ 1| cześnie szybkie zmiany obrazu i głośne dźwięki pobudzają mocno i system morwowy;

-skrócenie sekwencji informacyjnych: sekwencje dotyczące ludzi i zdarzeń są niezwykle zintensyfikowane i skrócone, dotyczy to szczególnie reklamy, ale nie tylko;

-efekty interferencyjne: szybkie następstwo przedstawianego materiału uniemożliwia dziecku prawidłową umysłową obróbkę danych w formie powtórzenia i refleksji, w związku z czym nie uświadamia sobie ono dokładnie sensu i znaczenia kolejnych wrażeń;

-złożoność prezentacji: natłok obrazów, dźwięków i napisów pobudza jednocześnie kilka zmysłów;

- orientacja wizualna: telewizja operuje przede wszystkim obrazem, minimalizując inne źródła informacji;

-zawartość emocjonalna: prezentowane sekwencje działają bardziej intensywnie niż w jakimkolwiek innym medium¹⁰. Żaden z tych czynników nie jest sam w sobie jednoznacznie negatywny i nie może w sposób automatyczny powodować uzależnienia. Jednakże, o czym nie wolno zapominać, dzieci myślą i uczą się na

1

M. Griffiths, Gry i hazard. Uzależnienia dzieci w okresie dorastania. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2004.

¹⁰ O. Singer, J. Singer, Theparents Guide: Use TVto Your Child’s Acfoantage, Restem Va, Acropolis Books, 1990.