'^*®*B*zac55na trw^Slędwająca wymagania opiekuńczo-wychowaw-fljPPlp^totoąca okres całego życia przebywających w ośrodku wychowaw-^■PHpMiar i osób dorosłych, jest naszym zdaniem właściwa, jeżeli zalo-^pB9!, źe wychowanek po przysposobieniu do zawodu i tak będzie przebywał db iooóca życia w jakiejś instytucji charytatywno-opiekuńczej. Mimo że jest tB Sanna organizacyjna ekstegracyjna (wychowanek jest izolowany nie tylko Od innych osób z uszkodzonym słuchem, ale i od normalnego środowiska ■^jpgilTzwrgo i zawodowego, także rodzinnego), to jednak, ze względu na atałiać warunków życiowych, zapewniających poczucie bezpieczeństwa, ja-; kie powinien stwarzać dobtze pracujący ośrodek opiekuńczo-wychowawczy, rozwiązanie takie może być korzystne dla wielu osób niesłyszących z dodat-JBłwyntt ifpośiedzeniarni. szczególnie w przypadkach głębszych stopni upośledzeń.
Należy ponownie podkreślić, że zagadnienia dotyczące rewalidacji dzieci Bfeałyłzącjfch z współwystępującymi upośledzeniami nie są jeszcze syste-tnatycznie opracowane. Jest to dziedzina wiedzy, która w dalszym ciągu musi być rozwijana t wymaga latcrdyscyphnamych badań.
'• Zasadniczym zadaniem nauk surdologicznych jest nic tylko badanie, • więc określanie istniejącego stanu rzeczy, ale w konsekwencji dopomożcnic dzieciom oraz osobom dorosłym z uszkodzonym słuchem w osiągnięciu optymalnego, na miarę ich indywidualnych możliwości, rozwoju i ukształtowaniu zdolności do samorozwoju fizycznego, umysłowego, emocjonalnego t pbcaegD. w ukształtowaniu własnej tożsamości.
Spory wokół kształcenia osób niesłyszących są w istocie pochodną dia-gpaazy a najczęściej, oceny określonego stanu rzeczy oraz pewnego wzorca BtoMwaacsBŁnewnegp programu rozwoju. Zatem w każdej diagnozie zawarta apfiMltoatefaie implicite określona ocena, akceptowana, pożądana wartość, ^HgilgtojfeÓtdBjący wpływ nie tytko na sposób przeprowadzonych badań, dlitoKh wyniki i psoyo/ę
DHjKjptoMMć rozwój dziecku z uszkodzonym słuchem, a więc istocie jtsiMLńto w pełni ukształtowanej, oraz osobie niestyszącej dorosłej, która ? ktowaHallttifc '.w wieka. dojrzałym. rozporządzającej już bez porównania bo-MMpIf pistoy o sobie samej i o święcie, co
uszkodzone, czyli w jakiej mierze uległ zaburzeniu zmysł słuchu, a co jcm zdrowe, nie uszkodzone, co można wykorzystać w procesie rewalidacji. Trzeba zatem ustalić — jak powiada M. Grzegorzewska - punkt Achillesowy i punkt Archimedesowy. Znając te dwa krańcowe punkty odniesienia postępowania diagnostycznego, a więc znając stan wyjściowy postępowania rewalidacyjnego oraz wiedząc, do czego zmierzamy w procesie nauczania i wychowania, możemy ustalić formę pomocy dziecku lub osobie dorosłej w uczeniu się, kształtowaniu swej osobowości, w osiąganiu stanu rozwoju na miarę indywidualnych możliwości. Określenie tego, co uszkodzone i tego, co zdrowe, nie uszkodzone, co można w pełni wykorzystać w procesie rewalidacji, nie jest jednak domeną głównie surdopedagogiki. Dla ustalenia, jak rewalido-wać, surdopedagogika musi korzystać z pomocy także innych nauk, w tym przede wszystkim z pomocy dyscyplin surdologicznych. Dlatego w toku postępowania diagnostycznego w surdopedagogice, musimy szukać odpowiedzi na następujące pytania235:
- jaki jest podmiot wychowania, tzn. w jakim stopniu został uszkodzony słuch oraz jaka jest sprawność innych zmysłów, a ponadto (jeżeli to można już stwierdzić), jak funkcjonuje pamięć, uwaga i jaka jest jej trwałość, możliwość komunikowania (ekspresji werbalnej i niewerbalnej i postrzegania informacji), jak kształtują się potrzeby psychiczne, cele życiowe, motywacja i wola osiągnięć, jaki jest iloraz inteligencji; jak upośledzony funkcjonuje w grupie rówieśniczej, w roli zawodowej; jakimi rozporządza wiadomościami, umiejętnościami i sprawnościami; jaki jest jego stosunek do siebie samego jako osoby z uszkodzonym słuchem i do innych ludzi. Na pytania te, zgodnie z kompetencjami, udzielają odpowiedzi: lekarz (pediatra, otolaryngolog, neurolog, psychiatra dziecięcy), logopeda (surdologopeda), pedoaudiolog i audiofono-log, psycholog kliniczny (surdopsycholog), pedagog szkolny i surdopedagog;
- do jakiego celu zmierzamy — w odniesieniu do surdowychowania będzie to określony cel wychowawczy ogólny oraz etapowy. Może nim być wychowanie do podkultury niesłyszących, do świata ludzi słyszących bądź stworzenie osobie z uszkodzonym słuchem możliwości integrowania się zarówno ze światem słyszących, jak i podkulturą niesłyszących, na miarę jej potrzeb i możliwości;
- w jaki sposób osiągnąć zamierzony cel wychowania - na pytaniem* odpowiada metodyka rewalidacji osób z uszkodzonym słuchem. Przy ostałą^ niu metod surdorcwalidacji należy uwzględnić informacje uzyskiwane ętf
II Hoffmann, Rewalidacja nieityszących..., s. 102.