9.3. Reakcje elektrodowe | |
Reakcje elektrodowe dotyczą przepływu ładunku z elektrody do roztworu lub vice versa. Reakcje te można określić mianem reakcji redox, dotyczą zatem utleniania i redukcji. Dla przykładu można napisać: | |
Cu(ł)«!»!^Cu(2,i + 2e |
(9.8) |
Cufo + 2e=^Cu,s, |
(9.9) |
Te dwie reakcje można ująć w ogólną formułę: (postać utleniona) + ne •=• (postać zredukowana) |
(9.10) |
Jest to ogólne równanie wszystkich reakcji elektrodowych. Ogólną postać równania reakcji elektrodowych przedstawiamy często w postaci reakcji połówkowych, tak jak to jest w ogniiyie Daniella:
Zn(s) -> ZnJJj + 2e utlenianie (9.11)
Cu(2aq) + 2e -»• Cu(s) redukcja (9.12)
Procesy elektrodowe są reakcjami redox przebiegającymi między metalem lub innym stałym przewodnikiem prądu (elektroda) a roztworem. W elektroanalizie chemicznej stosujemy, ogólnie rzecz ujmując, dwa rodzaje ogniw:
1) ogniwa galwaniczne (elektrochemiczne),
2) ogniwa elektrolityczne.
Ogniwa galwaniczne mają zastosowanie w pomiarach potencjometrycz-nych. Prąd płynący w tych ogniwach jest bliski zera i komórka pracuje w warunkach równowagi termodynamicznej.
W ogniwie galwanicznym występuje bezpośredni związek między siłą elektromotoryczną ogniwa (SEM, £[Vj) i zmianą swobodnej energii Gibbsa (AG[J]) dla samorzutnych reakcji w ogniwie:
AG = —zEF (9.13)
gdzie z jest liczbą elektronów biorących udział w reakcji, a F — stałą Faradaya. Wynika stąd, że dla ogniwa o SEM = IV, przy z = 1 swobodna energia układu zmienia się o —96,49 kJ.
Dla reakcji chemicznych AG zmienia się w granicach od 0 do —300 kJ. Stąd wniosek, że SEM ogniw galwanicznych opartych na prostych reakcjach elektrochemicznych jest zawarta w granicach od 0 do 2V.
175