KSIĄŻKA (10)

w Opinii Le ChAtelicra ad powinien byćjedcn^*. Jednoczę** dnienie do~wielu celów opóźnia i osłabia - według Le Chóteliera. szanse powodzenia. Według niego „Spęfeą -micA.ząsg2C^ticdjg^ ścisły i użyteczny' Ccjj^inisn M i«§no l Prcsyz^ę ^O^SŁ ałe powinien być również ograniczony w stosunku do realnych mott-wośd podmiotu działającego, bowiem „kto obejmuje za dużo, źle obramuje".

Dla znalezienia optymalnych sposobów działania należy najpierw ustalić i zbadać wszystkie czynniki, które wpływają no jego wyn* zaś po dokonaniu tego należy przeprowadzić ich hicrarchizac* według ważności. Po sklasyfikowaniu czynników można poddać j» analizie Analiza może mieć charakter jakościowy lub ilościowy. Jefi ma charakter jakościowy - wystarczy jasne patrzenie na rzeczy, zdrowy $ąd i zmysł obserwacyjny. Jednak tam, gdzie to możliwe naluj stosować analizę ilościową, bowiem metodologia badań eksperymentalnych domaga się podejścia ścisłego, opartego na pomiarach.

Trzeci etap cyklu organizacyjnego to przygotowanie środkfe działania, które zostały uznane za niezbędne. Przygotowanie to obrj-mujc zarówno pozyskanie zasobów rzeczowych, jak i ludzkich ant uporządkowanie ich, ty stworzenie systemu organizacyjnego, który zapewni jak najsprawniejsze wykonanie działania. Dopiero wówczas następuje czwarty etap cyklu - wykonanie działania.

Wykonanie działania w opinii H. Le Chateliera powinno przebiegać według uprzednio ustalonego planu. Autor, komentując zmiany występujące w trakcie realizacji działania, pisał, źc „postępuje się tak w nadziei zrobienia lepiej. Ale to jest zwykła wymówka, gdyż nadto zdarza się, aby te improwizacje były lepsze od projektu wykonanego ze spokojną głową; w każdym razie poprawki takie są zawsze przyczyną opóźnienia i dodatkowych kosztów”³⁵.

Piąty etap cyklu organizacyjnego to kontrola. Le Chatelier tak opisuje proponowany przez Taylora mechanizm kontrolny: .Wyznacza się do kontrolowania robót specjalnego dozorcę, który sprawdza jakość każdego przedmiotu, upewnia się, czy nie przekroczono wyznaczonego czasu, i opisuje swe spostrzeżenia na karcie wykonawczej i instrukcyjnej, która znajduje się w ręku robotnika. Te notatki służą później do bardzo szczegółowej statystyki.

³⁴ Kapy cyidu aorganóonnrp? dtatlruiló omówiono 20: Z. Martyniak, Metodologa* podstawy.... s. 41-44 oraz lenie. Prekursorzy nauki... *. 80-83.

^MH.U Chatelier, Filozofaa systemu Taylora. Warszawa 1926, s. ISO, cyt za: 2 Utf-lyniak. Prekursorzy nauki.., s. 83.

Kartę wykonawcza i instrukcyjna odsyła się przede wszystkim do wydziału wykonawczego, aby go uprzedzić, że przedmiot już został wykonany i może być poddany dalszej obróbce. Następnie kartę wykonawcza i instrukcyjna skierowuje się do wydziału kontroli biura przygotowawczego. Potem przechodzi ona kolejno przez ręce trzech urzędników, z których jeden sporządzą listę płacy robotników, drugi prowadzi wykaz dzienny postępu wykonania zamówień i sprawdza, w jakiej mierze wykonanie odpowiada pierwotnemu założeniu, a trzeci oblicza koszty własne przedmiotów znajdujących się w robocie. Te dane statystyczne, zebrane w postaci tablic graficznych umożliwiających szybka orientacje, codziennie informują kierownika przedsiębiorstwa o stanie produkcji, skutkach finansowych, przypuszczalnym terminie wykończenia itp.’²⁶ 1 U

Największym znawcą i propagatorem kierunku naukowego zarządzania w Polsce był bez wątpienia Karol. Adamiecki. Urodził się w 1866 roku w Dąbrowie Oómirari. zmarł zaś w 1933 roku Warszawie²⁷. Gimnazjum ukończył w Łodzi, następnie studiował w Instytucie Technologicznym w Petersburgu. Po ukończeniu studiów jako inżynier pracował w rosyjskich walcowniach. W tym też czasie podjął badania nad zagadnieniami technologicznymi oraz nad organizacją pracy zespołowej i kierowaniem praca zespołów ludzkich. Badania w walcowniach pozwoliły mu na sformułowanie tzw. prawa harmonii i opracowanie zasad sporządzania harmonogramów. Rezultaty swoich dociekań badawczych ogłosił w 1903 roku.

Po pierwszej wojnie światowej K. Adamiecki powrócił do Polski. Rozpoczął pracę na Politechnice Warszawskiej, obejmując kierownictwo Katedry Naukowej Organizacji. Na tym stanowisku przyczynił się do propagowania naukowej organizacji. Był współtwórca i dyrektorem Instytutu Naukowej Organizacji w Warszawie, wniósł wkład do założenia Międzynarodowego Stowarzyszenia Naukowej Organizacji (CIOS). Za zasługi na rzecz propagowania naukowej organizacji oraz zasługi racjonalizatorskie w pracy produkcyjnej w tkali światowej otrzymał na V Zjeżdzie Naukowej Organizacji w Amsterdamie najwyższą odznakę naukową Piaque dOr.

Do najważniejszych jego prac należą: Nauka organizacji i jej rola w życiu gospodarczym (1932), O istocie naukową) organizacji (1938) oraz Harmonizacja pracy (1948).

^M Tamże, t. 192.

** Przy opisie biografii K. Adamieckiego wykorzystano netę Kumała Wi lk»ą a» tikowych podttoto organaacp.. . s. 39S i 396.

91