3.1. Sprzęt pomocniczy
1. Kolba Le Chateliera (ryc. 10).
2. Moździerz z tłuczkiem.
3. Sito kalibrowane o wymiarach oczek 0,071-0,075
4. Parowniczka.
5. Łyżeczka porcelanowa.
6. Pipeta.
7. Zlewka.
8. Termometr.
9. Denaturat, benzen lub inna ciecz niepolama.
10. Bibuła filtracyjna.
3.2. Przebieg badania
1. Wysuszoną w moździerzu próbkę gruntu o masie około 200 g rozciera się w moździerzu za pomocą tłuczka. .
2 Roztartą próbkę przesiewa się przez sito o wymiarach oczek 0,075 mm. , Pozostałą na sicie część próbki wsypuje się do moździerza i ponownie rozciera, j Czynności te należ, powtarzać tak długo, aż cała próbka będzie tak rozdrobniona, , że przejdzie przez sito.
3 Z roztartej próbki bierze się do parowniczki około 130 g.
4. Roztartą próbkę gruntu suszy się w parowniczce, w suszarce w temperaturze lOS-llWC do stałej masy i waży z dokładnością do 0,01 g (m,„), a następnie pozostawia w eksykatorze nad chlorkiem wapnia.
5 Kolbę Le Chateliera, uprzednio starannie wymytą i wysuszoną, napełnia się czystym benzenem, denaturatem lub inną cieczą niepolamą nieco ponad podziałkę zerową, a następnie zanurza się ją do 0,9 wysokości w szklanej zlewce z wodą o stałej temperaturze 18DC.
6. Po upływie godziny, nie wyjmując kolby z wody, usuwa się nadmiar cieczy ponad, podziałką zerową za pomocą cienkich ruloników z bibuły filtracyj-„ej, suszy bibułą wnętrze kalibrowanej rurki i lejka, ab, umknąć przylegania gruntu.
7. Wyjętą z eksykatora roztartą na proszek próbkę gruntu (trzymaną również w temperaturze 18°C) wsypuje się małymi porcjami porcelanową łyżeczką do kolby Le Chateliera przez lejek, uważając, aby grunt nie osiadł na ściankach przyrządu i me pojawiły się pęcherzyki powietrza.
8. Wsypywanie gruntu przezywa się w momencie, gdy poziom cieczy podniesie się do podziałki 20 cm3.
9. Pozostałą na łyżeczce roztartą próbkę gruntu wsypuje się do parowniczki i parowmczkę z pozostałością waży się z dokładnością 0,01 g (m„2). Różnica masy parowniczki z roztartą próbką gruntu przed i po wsypaniu odpowiada masie wsypanej próbki gruntu.
10. Uzyskane wyniki zapisuje się w dzienniku laboratoryjnym.
3.3. Obliczanie wyników
Gęstość właściwą szkieletu grantowego oblicza się ze wzoru: gdzie:
P, — gęstość właściwa szkieletu grantowego (g • cm-3), m,‘[ ~ masa Parowniczki z próbką gruntu przed wsypaniem części gruntu do kolby (g),
nhn masa parowniczki z pozostałością grantu po wsypaniu jego części do kolby (g),
C-.A