Laboratorium materiałoznawstwa6

52

były podobne. Przy różnych ilościach badanych stopów musimy odnieść długości przystanków do ciężaru stopów.

Odkładając długości przystanków z krzywych termicz-nyoh na prostych określających skład stopu w dół od odcinka eutektycznego na układzie fazowym, otrzymuje się trójkąt przystanków eutektycznych (przykład na rys. 2.5). Na końcach odcinka eutektycznego, który stanowi podstawę trójkąta przystanków, w punktach C i D ilość eutektyki Jest 0, w punkcie E (punkt eutektyozny) występuje 100# eutektyki w strukturze stopu o tym składzie.

Rys. 2.5* Budowa trójkąta przystanków eutektycznych na układzie równowagi fazowej z eutektyką dwóch roztworów stałych granicznych

Z trójkąta przystanków eutektycznych możemy odczytać ilość mieszaniny eutektycznej w strukturze dowolnego stopu z danego układu. Długość przystanku stanowi podstawę do budowy wykresu strukturalnego Sauveura.

Przy określaniu składu stopów metodą analizy termicznej często występuje problem, który ze stopów Jest badanym, w wypadku, gdy dwa stopy mają jednakową temperaturę początku krzepnięcia (na rysunku 2.5 stopy I i III, temperatura t^). Rozstrzygnąć to można w sposób dwojaki:

a)    dodając Jeden z metali (np. B) i wtedy w przypadku stopu I kolejne stopy będą miały niższą temperaturę początku krzepnięcia,

b)    gdy w układzie punkt eutektyczny Jest blisko 100# Jednego ze składników, wtedy trójkąt przystanków eutek-tycznyeh Jest asymetryczny i obydwa stopy będą różnić się długościami przystanków na krzywych termicznych. Na rysunku 2.5 odcinek FF' Jest krótszy od odcinka GG' .

Układ podany na rysunku 2.5 Jest układem równowagi fazowej tzn. podaje obszary istnienia poszczególnych faz. Dla zobrazowania struktur poszczególnych stopów z danego układu należy podawać układy równowagi strukturalnej lub do układów równowagi fazowej dołączać odpowiadające im wykresy strukturalne Sauveura {przykład podany Jest na rys.    ^a)

2.6). Układ na rys. 2.6 nie różni się obszarami występowania poszczególnych faz od układu na rys. 2.5. Wykres strukturalny Sauveura powstaje z trójkąta przy-    b)

Stanków eutektycznychw wy-    Pb

Rys. 2.6. a) Układ równowagi strukturalnej dwóch składników tworząoych eutektyczną noległej do podstawy.W przy- mieszaninę dwóch roztworów

~ ₆ stałych, granicznych; b) Od-' powiadający temu układowi wy

niku poprowadzenia przez jego wierzchołek linii rów-

padku podanym na rys.

występuje jeszcze dodatko- kres strukturalny Sauveur8g, wy trójkąt (naniesiony linią przerywaną) wydzieleń fazy Pu (wtórnej). W zakresie stopów o składzie w przedziale od C do E, wydzielenia te są w strukturze na ogół niewidoczne ze względu na to, że przyłączają się do istnieją-