LS Miern energ (dla Student) 08

Metody pomiaru - 14 ad u i Zotlefcf meJoo/: __Z___kam pensa ccfj n ^

Zaletami metody wychyłowej są:

łatwość obsługi przyrządów, łatwość ich przyłączenia do miejsca pomiaru, możliwość wykonywania pomiarów wielkości szybkozmiennych. Główną wadę stanowi

silna zależność dokładności wyników od dynamicznych i statycznych własności układu pomiarowego oraz od warunków panujących

w otoczeniu.

Metoda wychyłowa jest charakterystyczna dla wszystkich przyrządów pomiarowych. Natomiast układy pomiarowe, w skład których oprócz samego przyrządu wchodzą inne elementy — nie muszą pracować wychyłowo.

Przykłady przyrządów wychyłowych:

—    manometry i termometry cieczowe,

—    manometry sprężynowe i indykatory mocy,

—    woltomierze, amperomierze, watomierze i omomierze wskazówkowe,

—    wagi uchylne i pełnouchylne.

Zaletą metody kompensacyjnej jest

stosunkowo duża dokładność pomiarów, wskutek wyeliminowania z pomiaru dynamicznych własności przyrządu, a także wpływów

Wadami są:    otoczenia.

—    dość długi czas, niezbędny do wykonania czynności kompensacyjnych, ograniczający zastosowanie tej metody wyłącznie do pomiaru wielkości wolno zmieniających się (przy kompensacji automatycznej, nadąźnej, największa częstość zmian wielkości mierzonej nie może przekraczać 1 s^-1, przy kompensacji ręcznej granica ta jest znacznie niższa),

—    wyższe koszty urządzeń pomiarowych spowodowane bardziej skomplikowaną ich budową (szczególnie przy automatycznej kompensacji nadąźnej).

Skale przyrządów pomiarowych

Odczyt lub zapis wielkości mierzonej odbywa się na skali* która w pewien sposób musi odzwierciedlać stosunek tego, co się odczytuje, do tego co się mierzy, czyli wielkości odczytów s na skali muszą być jakąś funkcją wielkości mierzonej .r. Odnosi się to zarówno do przyrządów, w których wzdłuż skali przesuwa się wskaźnik uruchamiany zmianami wielkości mierzonej, jśk też do przyrządów, w których wielkość mierzona jest wskazywana na skali w postaci wykresu (np. na ekranie monitora) względnie cyfr (odczyt w przyrządach z dekadami cyfrowymi).

# 'Trzg.rzcfdtj ze skalą ItniaHą

Najprostszą i najczęściej stosowaną zależnością między odczytem s, a wielkością mierzoną x, jest zależność liniowa, o postaci

s - ax

gdzie a = ds/dr - jest miarą czułości przyrządu, oznaczającą jaka zmiana wartości s przypada na jednostkowy skok wartości x (mierzonej).

•7\zyzcyJtj ze slcalq pofęjortą

s = ax"

w szczególności kwadratową

s - ax²

spotyka się dość często. Jeżeli są to przyrządy ze skalą z widoczną podziałką, to charakterystyczna dla skali jest rosnąca odległość między kreskami podziałki w miarę wzrostu odczytu s.

rfrzyrząjy z    (od nyze-j    lonjcM>) skar/ant

Spotyka się też przyrządy z innymi skalami, chociaż znacznie rzadziej, np. przyrządy ze skalą logarytmiczną opisaną zależnością

s = a In x

Charakteryzują się one malejącymi w miarę wzrostu x odległościami między działkami skali, co wynika z własności funkcji y = ln x.

Siatę-.

0 A

-t-

l

rnsr

0 A

A

-1-

—t-S-1-1- 1-łMI <

io    10    <*>    $0 (fi *>*> Ąfio

r