Jeżdze motorowerem Komar4

Dla dalszego poznania wielkośći charakterystycznych silnika omówimy teraz stopieii sprężania.

Stopień sprężania jest wielkością charakterystyczną, o której mówią bardziej wtajemniczeni znawcy silnika, gdyż jest to pojęcie ; nieco trudniejszo od pozostałych. Dla ułatwienia jego zrozumienia . powiemy najpierw co to jest pojemność komory spalania V* i pojemność cylindra V, (rys. 5-3). Pojemność komory spalania V_k jest to przestrzeń zawarta pomiędzy głowicą i denkiem tłoka w jogo zwrocie zewnętrznym. Natomiast pełna pojemność cylindra V_a-\- j +V_k jest to suma pojemności skokowej V_t plus pojemność komory spalania V*. Tak więc stopień sprężania jest to stosunek pełnej

•Rys. 5-4. Wielkość naturalna pojemności skokowej silnika 50 cm*

pojemności cylindra (V_s+V_fc) do pojemności komory spalania V_k. Stopień sprężania oznaczany jest zwykle przez grecką literę & (epsilon)

m

Stopień sprężania opisywanego przez nas Komara wynosi 6,5 : 1. Dla uproszczenia wymienia się w charakterystykach silników tylko pierwszą liczbę stosunku, a więc w naszym wypadku 6,5. Od wielkości tej zależy w pewnej mierze moc silnika. W najogólniejszy sposób można powiedzieć, że im większy stopień sprężania, tym większa moc silnika. W motorowerach użytkowych stopień sprężania zawiera się w granicach 6,5 do 8,5, natomiast w motorowerach wyższej klasy, np. wyczynowych — od 8,5 do 12.

■Kolejną cechą charakterystyczną silnika jest prędkość'obrotowa lwulu korbowego, zwana popularnie obrotami silnika. Określa ona liczbą obrotów walu korbowego w czasie jednej minuty. Maksymalne obroty spotykane w silnikach motorowerowych wynoszą od 3500 do 6500 obr/min oraz do 12 000 obć/min w silnikach motorowerów wyższej klasy.

Moc silnika jest obok pojemności skokowej najważniejszym wskaźnikiem charakteryzującym dany silnik. Moc silnika w sensie fizycznym jest to ilość pracy, jaką wykonuje on w jednostce czasu. Moc określa się w koniach mechanicznych (KM), przy czym jeden KM odpowiada 75 kilogramometrom pracy wykonanej w czasie I sekundy. Wzoru na obliczenie mocy silnika spalinowego nie będziemy tu podawać, żeby nie komplikować zagadnienia, lecz omówimy pokrótce zależność mocy od wyżej omówionych wielkości charakterystycznych.

I— Pojemność skokowa — czym większa pojemność, tym większa moc silnika.

—    Stopień sprężania — czym wyższy stopień sprężania, tym wyż-

—I    sza moc silnika.

—    Prędkość obrotowo walu korbowego — czym wyższe obroty walu korbowego, tym wyższa moc silnika.

~ Poza tym na moc silnika ma duży wpływ — jakość paliwa, jakość mieszanki czyli ilość powietrza zmieszana z paliwem w komorze spalania, wilgotność powietrza, kształt komory spalania, moment zapłonu i cały,szereg innych bardzo subtelnych czyn-' ników.

Wpływ stopnia sprężania i obrotów na moc silnika widoczny jest z danych w tablicy 4. Porównanie ułatwi nam fakt, że pojemność skokowa silników motorowerowych jest na ogół jednakowa i wynosi 50 cm³.

Rodzaje silników

Rozróżniamy dwa rodzaje silników spalinowych tłokowych:

1)    dwusuwowe,

2)    cztcrosuwowe.

Jest to podział według sposobu ich pracy. Silniki dwusuwowej zostały wymienione na pierwszym miejscu, gdyż są one stosowane w motorowerach znacznie częściej niż silniki czterosuwową.

Niezależnie od powyższego podziału silniki stosowane w motgj rowerach są:

—    jednocylindrowe (mają tylko jeden cylinder),

I Je2di< motorowerem Komar