Jeżdze motorowerem Komar2

pokonać opór bezwładności masy motoroweru i kierowcy nadając im przyspieszenie konieczne dla uzyskania pewnej szybkości, albo leż przy jeździ e pod górę.

Siłę napędową na tylnym kole motoroweru można zmienić w pewnym zakresie przez otwieranie przepustnicy gaźnika, czyli tzw. „dodawanie gazu”. Zakres ten w normalnych motorowerach jest jednak niewystarczający i dlatego motorower wyposażony jest w skrzynkę biegów, która zmienia siłę napędową i obroty na tylnym kole, a więc i szybkość jazdy w pożądanym zakresie.

Skrzynki biegów w motorowerach są na ogół dwubiegowe. Układ taki stosuje się ze względu na łatwość obsługi i niski koszt produkcji. W motorowerach wyższej klasy stosuje się skrzynki trzy-biegowe, a w wyczynowych — liczba biegów dochodzi do pięciu.

5.3.2. Zasada działania skrzynki biegów

Dla wytłumaczenia zasady działania skrzynki biegów posłużymy się schematycznym rysunkiem dwubiegowej skrzynki motoroweru Komar (rys. 5-28). Rozwiązanie techniczne tej skrzynki jest podobne jak we wszystkich innych motorowerach d wubi ego wy ch.

i    b

Rys. 5-28. Schemat działania dwubiegowej skrzynki biegów motoroweru

Komor (opis w tekście)

a — pierwszy bies. b — drugi bies (bezpośredni)

Moment obrotowy przenosi się ze sprzęgła 1 do skrzynki biegów poprzez parę kół zębatych 2 i 3 stale ze sobą zazębionych. Koło zębate 3 osadzone jest na wspólnym wałku z kołem napędzającym 4. Koło napędzające 4 zazębione jest z jednym z kół zębatych walka pośredniczącego. Oba kola wałka pośredniczącego są na nim zaklinowane, a więc zawsze obracają się razem z nim. Z drugim kołem zębatym wałka pośredniczącego zazębione jest

kolo zębate .6, które może obracać się swobodnie na wałku głównym 7. Natomiast wałek główny może obracać się swobodnie w stosunku do wałka kół 3 14, gdyż jest w nim ulożyskowany obrotowo.

Na części wielo wypustowej wałka głównego przesuwa się prze-suwka 8, sterowana (poprzez linkę) obrotową rączką umieszczoną na lewej stronie kierownicy. Przesuwka może zazębić z wałkiem głównym koło zębate 4 lub koło zębate 6, względnie znajdując się w położeniu środkowym, nie zazębiać się z żadnym kołem. Na końcu wałka głównego zaklinowane jest kolo łańcuchowe zdawcze 9, z którego przy pomocy łańcucha moment obrotowy przenosi się na kolo tylne. Sposób połączenia kół z wałkami pokazany jest na rysunku części wchodzących w skład skrzynki biegów (rys. 5-29). Dla łatwej identyfikacji, numery części na rysunku 5-28 są takie same jak na rysunku 5-29.

Rys. 5-29. Części skrzynki biegów Komara

I - nakrętko, 2 — podkładka zabezpieczająca. 3 — kolo rębnie przekładni sgUft 4— koło zębate napędzające. 5 — wałek pośredniczący, I — koło zębate, 1 — gggg główny, f — przesuwka, • — koło łańcuchowo zdawcze, 10 — tulejka dystansowa

Jeżeli mamy zamiar ruszyć motorowerem, musimy włączyć pierwszy bieg. Włączenie biegu wykonujemy dźwignią obrotowy znajdującą się na kierownicy, wtedy w skrzynce biegów przegume się przesuwka w stronę koła zębatego 6 i zazębi je na stale z wałkiem głównym. Moment obrotowy będzie się wtedy pnenoai (rys. 5-28a) poprzez koła zębate 4—5—6 na kolo zdawcze 9. JM nieważ kolo zębate 4 ma mniejszą średnicę niż koło mwM z nim na wałku pośredniczącym. a drugie koło walka poteedp cego ma mniejszą średnicę niż kolo 6, więc przełożenie pomi tymi kołami jest duże, a koło zdawcze będzie się obracać dużo|