medsadowa9

*■*>»

>

Ryc. 11.1. Postacie śladów krwi.

ręką (stykanie lub rozcieranie) lub plamy krwi usuwanej fizycznie lub chemicznie. Na podłożu porowatym (tkaniny, bibuła) pierwotny kształt plamy krwi ulega szybkiemu odkształceniu. Świeże plamy krwi są barwy żywoczerwonej, ale już po upływie kilku godzin wykazują odcień brunatnoczerwony. Krew zeschniętą na gładkich powierzchniach (szkło, tworzywo itp.) zeskrobuje się, natomiast dowodowy materiał na tynku lub ziemi zabezpiecza się wraz z podłożem. Niezbędne jest wówczas oddzielne pobranie podłoża do badań kontrolnych. Zaplamione krwią przedmioty (dowody rzeczowe) lub odzież, po ich wysuszeniu, zabezpiecza się w całości, bacząc, by plamy nie uległy mechanicznemu uszkodzeniu (patrz również rozdz. 3.3jv, :    -« \    V

5*

i A"

?>

11.2.2. Badanie laboratoryjne

J

A0~

i i___    '

11.2.2.1. Wykazanie obecności krwi w plamach

A. Próby wstępne. Wykorzystując fakt, że hemoglobina i jej pochodne wykazują właściwościjperoksydazy, obserwuje się reakcję badanego śladu pod wpływem spryskania wodą^uFTerilóną (pjgmem^się) lub roztworem benzydyny wraz z H₂0₂ (z^barwieme^^hlłi^ie^i^KepPró^y te, podobnie jak i zjawisko luminescencji pIam^EfwT^53cP^pyMSm^*nydrazydu kwasu triaminoftalowego, bywają tylko wyjątkowo wykorzystywane przez kryminalistyków przy poszukiwaniu śladów krwi na miejscu przestępstwa. Są one nieswoiste, nie mające znaczenia dowodowego, co uzasadnia ich pominięcie podczas badania śladów przekazanych do laboratorium, ‘    Ojl.—t jfc* —

B. Próby dowodowe. Obecność krwi w badanym śladzie można wykazać w sposób pewny przez wykrycie hemoglobiny lub jej pochodnych. Do tego celu służą następujące metody: d)> spektroskopowa lub spektrofotometryczna, (3) Cf mikrokrystaliczna^ porfiryriowa.

Z powyższych metod najbardziej niezawodna okazała się spektroskopowa. polegająca na stwierdzeniu widmjochłonnych hemoglobiny lub jej pochodnych.

Z reguły oznacza się hemochromoaen. który uzyskuje się działając na ślad krwi środkami śilłlie-redukującymi w roztworze zasadowym w obecności zasad azotowych. Tak np. do odrobiny wyschniętej krwi dodaje się parę kropli 30% KOH oraz nieco podsiarczynu sodowego w substancji. Szkiełko z tą mieszaniną podgrzewa się. Ta zamiana hemoglobiny w hemochromogen (ferrohemochrom) prowadzi do

ii/yNknnln większej czułości 1 pawtioti I w |«*#uU|wanln lwiwnika kiwi Maksi imun charakterystycznego dwutm«uiiiiwii(jn widom almm |i< yjnego hcmnchiouio genu przypada na 558 nm oraz :>2fi um widzialnej c/ęAt I widma idoneoznego, Ody plamy krwi są pochodzenia nUuav>iyo, dodają *lą utężonego kwasu sini kowegtTl poszukuje się widma hematOporflryny lub obserwuje się w iwlellł nadfioletowym charakterystyczną fluorem encję (próba porfirynowa).

U

11.2.2.2. Wykazanie przynależności gatunkowej

Ustalenie przynależności gatunkowej badanego śladu krwi odbywa się z reguły /< pomocą surowic zawierających przeciwciała swoiście precypitujące białko ludzk lt lub białko poszczególnych gatunków zwierząt. Surowice takie uzyskuje się pr/i , uodpornienie zwierząt laboratoryjnych obcym białkiem (z reguły surowica krwi) Przy zetknięciu się antygenu, którym jest w danym przypadku białko gatunkowi obecne w badanym płynie, z przeciwciałami zawartymi w surowicy, tworzy su wielkocząsteczkowy kompleks, ulegający strąceniu.    *•

Pierwszą próbę wykorzystania tego zjawiska w medycynie sądowej pod ją Uhlenhuth (1901 r.), proponując przeprowadzenie odczynu precypitacyjnego przei nawarstwianie surowicy precypitującej białko ludzkie na roztwór będący wyrią giem z badanej plamy. Jeżeli wyciąg sporządzony jest z krwi ludzkiej, to na granicy zetknięcia się obu płynów powstaje-mlarznohiały pierścień zmętnienia. Tego typu prosty odczyn może być jednak wykonany tylko w przypadku, gdy wyciąg uzyskany z zeskrobanej krwi lub z zaplamionego krwią podłoża jest całkowicie przejrzysty. Każde zmętnienie uniemożliwia interpretację wyniku badania. Te) niedogodności nie wykazuje odczyn precypitacji w żelu agarowym wg Ouchlei lony ego (ryc. 11.2) lub elektroimmunoprecypitacja. W obu tych metodach oliki i

Wyciqg

z badanej plamy

Surowce

precyptlujqce

1    Człowieka

2    Świni 3. Konia U Psa

5. Drobiu

białko:

fyqżek ^;ypitacy/iy 1% agar

Ryc. 11.2. Odczyny precyplin cji (wg Jaklińskiego I w»p ) a — w środowisku płynnym, b — w żelu agarowym

Perśceń

jggiprecypitacyjriy iipSurTMICa precypitujqca

wuje się dyfuzję antygenu i przeciwciał w środowisku żelu agarowego, przy i zym w drugiej metodzie łączenie się antygenu (precypitynogenu) z przeciwc lniano (precypitynami) ulega przyspieszeniu pod wpływem prądu elektrycznego Są In metody o dużej czułości i dlatego obecnie najczęściej stosowane. Ponadto w praktyce wykorzystuje się nieraz bardzo czuły odczyn wiązania przociwt ml antyalobulinowych. czyli zmodyfikowany odczyn Coombsa, a także odczyn hamowania fitohemaglutynin zawartych w wyciągu z grz.yha I.arcnrin Incruln 'WSźyśHaewy mienione metody znajdują zastosowanie również w ustalaniu pi / y należności gahmkowej innych płynów ustrojowych lub tkanek, przy czym uzy iikanio pozytywnego wyniku możliwe jest nawet po wielu latach, jeżeli ślad biologiczny nie był poddany denatmulącemu wpływowi wysokie) temperatury i wilgoci.