Rys. 2.3. Higrometr włosowy
Rys. 2.4. Higrograf
Metoda absorpcyjna jest również wykorzystywana whigrometrze błonowym. Jest tu zastosowana higroskopijna błona organiczna. W radiosondach wykorzystuje się deformacje cienkiego pergaminu, używanego do wyrobu złota płatkowego (Goldbeater skin). Obecnie metody te są wypierane przez elektryczne higrometry absorpcyjne (Różdżyński, 1995).
Metoda psychrometryczna polega na jednoczesnym pomiarze temperatury termometrem o suchym zbiorniczku i drugim - o zbiorniczku zwilżonym. Metoda ta jest stosowana w psychrometrach Augusta i Assmanna. Ten pierwszy stanowi podstawowy przyrząd pomiaru wilgotności powietrza w polskich stacjach meteorologicznych (rys. 2.5).
Psychrometr Augusta jest zestawem dwóch jednakowych termometrów stacyjnych (o zakresie pomiaru temperatury od -37 do 50°C i podziałką co 0,2°C). Jeden z nich ma zbiorniczek owinięty batystem, którego koniec jesl zanurzony w niewielkim naczyniu z wodą destylowaną, ustawionym bezpośrednio pod termometrem. Zwilżanie termometru zachodzi drogą podsiąkania. Jeśli jest ujemna temperatura powietrza (w chłodnej porze roku), batyst jest obcinany poniżej zbioi nic/Im i jest zwilżany przed każdym pomiarem (ok. pół godziny przed terminem ponnmii) woda destylowaną w temperaturze pokojowej. Jeżeli na batyście jest lód od popi/ed nie po pomiaru, należy go stopić. Podczas pomiaru należy sprawdzić, czy baly.l p \i molo v (woda), e/.y leż zamarznięty (lód), gdyż odpowiada to różnym wartościom i li.ii .il i r, i I wilgotności.
Woda ze zwilżonego batystu paruje, co obniża lempei itm. i. mionu im zachodzi to do momentu ustalenia równowagi cieplnej międ \ /Inomu l u m u mionu im i oto czeniem. Różnica między wskazaniami termometiow ■ u. In uo ( t ,i ( ,i lym większa, im mniej pary wodnej jest w powietrzu, a więc im większe jest parowanie. Podczas parowania strata ciepła (Cj) wynosi:
F' - c
Cx = K-—-s-Cu P
gdzie: K - stała zależna od prędkości przepływu powietrza, E' - maksymalne ciśnienie pary wodnej w temperaturze termometru zwilżonego, e - aktualne ciśnienie pary wodnej,/? - ciśnienie atmosferyczne, s - powierzchnia zbiorniczka termometru zwilżonego, Cu - utajone ciepło parowania.
Dopływ ciepła do termometru (C2) w tym czasie wynosi:
C2 =k -(t -t')-s
gdzie: k - współczynnik wymiany ciepła, t - temperatura powietrza, czyli temperatura termometru suchego, t' - temperatura termometru zwilżonego, s - powierzchnia zbiorniczka termometru zwilżonego.
Równowaga cieplna ustali sie, gdy:
Q=c2
Równowaga ta występuje, gdy ciśnienie pary wodnej wynosi e, gdzie:
K-C,
e = JE'--
Wyrażenie
KC,
-jest wartością stałą (tzw. stała psychrometryczna), którą przy da
nej prędkości ruchu powietrza wyznacza się eksperymentalnie. Jeżeli stałą psychrome-tryczną oznaczymy A, to otrzymamy:
e = E' - A ■ (t -1') ■ p
30