metody pracy z grupą w poradnictwie zawodowym strona 11

nych społeczeństw. Również współczesne teorie uczenia się dużą do pomocy jednostce w rozwinięciu postaw i umiejętności, przydatnych w samodzielnym konstruowaniu kariery (Law, 1993). Szczególną rolę przypisuje się wspieraniu (facylitacji) samego przebiegu uczenia się* (Mitchell, Levin, Krumholtz. 1999). któic pozwala człowiekowi na szybką adaptację do nowych sytuacji.

Współczesny świat kształtuje również nową etykę pracy, która zakłada działanie w zespołach, aktywne uczestnictwo w życiu wspólnoty, definiowanie sukcesu w kategoriacli współpracy, znajdowanie sensu w wielości perspektyw. Najważniejsze miejsce w rozwoju kariery zaczyna zajmować potrzeba samorealizacji, jednak realizować siebie oznacza nie tyle być człowiekiem bardziej autonomicznym, co ukierunkowanym na innych. We współczesnym modelu doradczym praktycznego wymiaru nabierają te cechy współczesnego świata, które dają człowiekowi możliwość samodzielnego konstruowania własnego życia w relacji z. innymi. Szczególne miejsce przypada w tym modelu poradnictwu grupowemu, które cieszy się coraz, większym zainteresowaniem wszystkich tych. którzy pragną zwiększenia efektywności pracy doradczej. W literaturze polskiej i zagranicznej pojawia się również wiele pozycji związanych z tą problematyką (Rogers. 1970. Gladding. 1992 oraz liczne opracowania ukazujące się w Zeszytach Informacyjnych Doradcy Zawodowego w latach 1997. 1998. 1999). Koncentracja uwagi teoretyków i praktyków na sygnalizowanej tematyce ma kilka źródeł Po pierwsze, -jak już wspomniano, transformacje społeczne zwiększyły zapotrzelrowanie na tego typu doradztwo zawodowe. Po drugie, wielu doradców zawodowych, zdobywających i podnoszących kwalifikacje w ostatnich latach, może odczuwać brak kompetencji w prowadzeniu zajęć grupowych, ponieważ programy studiów i szkoleń nic poświęcają im dostatecznej uwagi i czasu. Ponadto na rynku wydawniczym nadal brakuje pozycji, które opisywałyby warsztat pracy doradczej w sposób pozwalający na stosowanie proponowanych metod.

Grupy powstają i funkcjonują we wszelkiego rodzaju instytucjach. Mają wyraźnie ustiukluralizownny oraz edukacyjny charakter t są ukiciuiikownnc na rozwiązywanie konkretnych problemów. Na przykład w poradnictwie zawodowym koncentrują się na zdobywaniu umiejętności niezbędnych do aktywnego funkcjonowania na rynku pracy, budowania kariery, odkrywania mocnych stron w relacji z innymi oraz ułatwiających działanie w różnych rolach społecznych i zawodowych. Pojawia się. również pytanie, co sprawia, że dwie podobnie prowadzone grupy doradcze osiągają różne rezultaty? To zjawisko jest bardzo skomplikowane i przyczyn, które jc powodują, może być wiele. Jedną /. nich jest dynamika procesów grupowych,- wynikająca zc specyfiki struktury grupy, i co za lym idzie, z określonej konfiguracji cech psychospołecznych jej członków utaz 7 procesów komunikacji wewnątrz gnipy. Aby zrozumieć procesy zachodzące w grupie, należy zatem najpierw zrozumieć jej strukturę i przebieg komunikacji. Elementy te można uporządkować biorąc pod uwagę trzy wymiary:

•    interakcje, czyli relacje między ludźmi: mówienie lub słuchanie, branie udziału lub wycofywanie się. mediacja. ..zarządzanie" konfliktami lub powodowanie kłótni:

•    procedury, czyli sposób, w jaki grupa wymienia informacje, przeprowadza nad nimi dyskusję i podejmuje decyzję co do najlepszych rozwiązań:

•    treść (problem), nad którym grupa pracuje lub zagadnienie, którym się zajmuje.

Na każdy z tych aspektów kładziony jest różny nacisk, zależnie od rodzaju grup. z którymi mamy do czynienia. W grupach wspólnie uczących się najbardziej liczy się treść, w grupach towarzyskich interakcje, a w grupach zadaniowych, któ/c często tworzy się w ramach poradnictwa grupowego, wszystkie aspekty muszą ze sobą harmonizować, aby te grupy funkcjonowały prawidłowo.

Grupy miewają niezwykłą silę może ona dostarczać uczestnikom nowych doświadczeń, uruchamiać kreatywność i aktywność, doprowadzać do zaskakujących rozwiązań problemu. Głównym zadaniem prowadzącego jest więc zadbanie o to. aby wyzwolony w grupie potencja! został właściwie spożytkowany i przynosił uczestnikom trwale korzyści.

Niniejsza praca została zaprojektowana tak. żeby czytelnik doradca zawodowy. zajło/iial się / wszystkimi wymiarami struktury grupy i zasadami jej prowadzenia. Zawiera ona dwie części o charakterze teoretycznym W części pierwszej zarysowane są cztery koncepcje wyboru zawodowego, które mogą zostać wykorzystane w części warsztatowej. Druga, zasadnicza część pracy, ma na celo wzbogacenie wiedzy doradcy na temat procesu grupowego. Na c/ęść trzecią warsztatową, składają się nstruktuuilizowanc opisy ćwiczeń, podzielone na cztery bloki tematyczne: Poznajmy się (ćwiczenia wprowadzające), Tworzenie zespołu. Pożegnanie (ćwiczenia podsumowujące) poświęcone są procedurom i interakcjom, jakie zachodzą wewnątrz grupy. Blok trzeci Grupowe poradnictwo kariery zawodowej obejmuje wspólne rozwiązywanie przez członków grupy problemów- dotyczących planowania własnej kariery.

W wyniku realizacji ćwiczeń w części warsztatowej członkowie grupy mają szanse:

•    odkryć swoje atuty związane z funkcjonowaniem społecznym.

•    osiągnąć umiejętność pracy zespołowej na rzecz wspólnego jmszukiwania pracy.

II