mity093

188 Silimir

(ideał władcy został jak gdyby rozdzielony pomiędzy ich trzech), co skłoniło go do hipotezy, że pierwotnie byli oni trzema braćmi (schemat często występujący w genealogiach rodów panujących, względnie mitologicznych, u różnych ludów indoeuropejskich) i dopiero późniejsza tradycja, nie rozumiejąca już istoty mitu, uczyniła ich trzema ogniwami łańcucha filiacyjnego. - Banaszkiewicz 1986 A, 85 nn.

Silimir - legendarny władca Gotów bałkańskich. Według Popa Du-klanina (c. 4) syn i następca —> Swewlada II. Choć „był poganinem i barbarzyńcą, pozostawał [w przeciwieństwie do swego ojca - J. S.] w pokoju z każdym i miłował wszystkich chrześcijan, bynajmniej ich nie prześladując. Wszedł z nimi w układ i ci zostali jego trybutariu-szami. Zasiedlił on ziemię mnóstwem Słowian i spokój panował na ziemi w owe dni". Zmarł w dwudziestym pierwszym roku panowania, pozostawiając jako następcę syna —»Bladina.

Sineus - zob. Ruryk.

Siwa (Żywa?) - bogini Słowian połabskich. Helmold (I, 52) wśród najwyższych bogów północnopołabskich (obodrzyckich) wymienia, oprócz dwóch bóstw męskich -> Prowego i Radegosta (zob. Swaro-życ) - Siwę, boginię Połabian (w sensie partykularnym - jedno z czterech plemion Związku Obodrzyckiego z ośrodkiem w Raciborzu [Ratzeburg]). Do całej tej trójki odnosi się charakterystyka kultu podana przez Helmolda i zacytowana przy haśle Prowe. Imię można by odczytać jako Żywa, co od razu nasuwa skojarzenie z bóstwem nazwanym przez Długosza -» Żywię, tym bardziej że bóstwo to nasz dziejopis podał zaraz obok innego, -> Pogody, który ma również odpowiednik w bóstwie —> Podaga, wymienionym na innym miejscu przez Helmolda.

Skif, Scyta W anonimowym (XVII w.) traktacie O historii lub o początkach ziemi ruskiej, o pozostaniu Nozuogrodu i skąd wywodzi się ród kniaziózu stozoieńskich spotykamy bardziej rozbudowany schemat pochodzenia Słowian i niektórych innych ludów od biblijnego -» Moso-cha, syna Jafeta. Otóż Jafet (i tu nieznany autor swobodnie opuszcza grunt biblijny) miał dwóch prawnuków: Skifa i Kazardana (lub w innych rękopisach: Azardana, Zardana), którzy na północ od Morza Czarnego założyli osadę nazwaną od imienia Skifa „Skifija Wielikaja" (Wielka Scytia). Po ojcu panowało tam pięciu synów: Słowien, Rus, Bołgor, Koman, Ister. Później Słowien i Rus wraz z całymi swymi rodami udali się do krain północnych i dali początek ludom słowiańskim. Autor traktatu wyraźnie silił się na ustalenie dokładnej chronologii tych wydarzeń: Jafet otrzymał swój dział od ojca Noego w 2244 r. od stworzenia świata, a w drugi rok po potopie. „Dzieci Skifa", Słowien i Rus, oddzielili się od pobratymców w roku 3099 od stworzenia świata, a 857 po potopie. Ponieważ pod rokiem 2373 od stworzenia świata (a 131 po potopie) wspomniany został także Mosoch, niewykluczone, że autor uważał go za ogniwo pośrednie pomiędzy Jafetem a jego „prawnukami" Słowienem i Rusem.

skrzaty - zob. demony domowe.

Skub, Skuba Według Marcina Bielskiego (1856, s. 50) Krok (zob. Krak) zgładził podstępem (nadziawszy cielęcą skórę siarką) —»smoka wawelskiego „za radą Skuba, szewca niejakiego, którego potem dobrze uradował i opatrzył". Postać szewca Skuby przetrwała w popularnych wersjach podania. Według legendy herbu Abdank Skub, który w nagrodę za swój czyn otrzymał herb z literą W na pamiątkę węża-smoka, miał być założycielem rodu Awdańców (Bartosz Paprocki, Herby rycerstwa polskiego; wcześniej, w Gnieździe cnoty, przedstawił szewca Skuba inaczej - jako tego, który pokonał wojownika niemieckiego).

Sław - legendarny przodek Słowian. Postać tę wprowadził autor prologu do Kroniki zoielkopolskiej w związku z obserwacją, iż „Słowianie zaś mówią różnego rodzaju językami, które wzajemnie rozumieją, chociaż w niektórych wyrazach różnią się one nieco, a przecież wzięły początek z mowy jednego ojca Sława, skąd też Stawianie". Na dowód, że „oni dotąd nie przestają używać tego imienia", przytacza kronikarz imiona Tomisław, Stanisław, Janisław, Wieńczysław itd. Od Sława miał pochodzić —> Nemrod (Niemierza).