stwierdziły, że kiedy kobieta chce wstąpić na drogę współzawodnictwa z mężczyznami, musi zmienić swoje ubranie, a Norbert Steni mówił, że w ubiorze kobiety odnajdujemy dużą część problematyki kobiecej [...j”.,e Angielka King pisała w roku 1882. że nie ma bardziej wyraźnego przejawu niższości kobiety niż sposób, w jaki ona się ubiera Jed
nakże dążenia do zmian w sposobie ubierania się i do wywalczenia sobie właściwej pozycji społecznej i politycznej przychodziły kobiecie z równym trudem.
W 1913 r., gdy sufrażystki angielskie próbowały drogą manifestacji uzyskać dla kobiet prawa wyborcze i prawo zasiadania w parlamencie, akcja ich została potępiona przez ówczesne oficjalne czynniki społeczne/"
Na poprawę sytuacji kobiet wpłynęła decydująco dopiero pierwsza wojna światowa i związane z nią przemiany społeczne. Wówczas to kobiety objęły opuszczone przez mężczyzn stanowiska w pracy. Wiele kobiet zaczęło pracować w fabrykach. urzędach, komunikacji itd. Wprawdzie sądzono wówczas, że jest to tylko okres przejściowy i że po wojnie wszystko wróci do dawnego porządku, okazało się jednak, że raz zdobytych stanowisk nie opuszcza się lak łatwo.
Pierwsza wojna światowa wprowadziła również koedukację młodzieży, która, podobnie jak praca zawodowa, zrównywała prawa kobiety i mężczyzny. Kobieta pracująca zaczęła samotnie jadać w restauracjach, barach itd.; zniknęła izolacja domowa, w której poprzednio żyła.
Mimo to ..chłopczyca" z łat dwudziestych. XX w., pełna niepokoju i rozterki, nie umiejąca sobie jeszcze dać rady ze swymi wszystkimi wadami, atakowana zewsząd przez konserwatystów — nie stanęła jeszcze pewnie na gruncie swej wolności. Do ostatecznego równouprawnienia kobiet przyczyniła się dopiero druga wojna światowa i zaszłe w czasie jej trwania dalsze przemiany społeczne. O ile pierwszo wojna światowa uwolniła kobietę z wiekowych więzów niewoli, to dopiero druga dała jej prawdziwą wolność społeczną.
Z perspektywy czasu, w wieloletnim pochodzie kobiet do równouprawnienia można wyróżnić parę ich charakterystycznych. sylwetek, które znalazły swój wyraz także i w ubiorze. Pierwsza z nich — to emancypantka, czyli kobieta domagająca się wyzwolenia z odwiecznej niewoli. Z tym typem postępowej kobiety spotykamy się już pod koniec XIX wieku. Znamy ją z literatury, walczyła o nią Gcorge Sand. opisywał ją także Prus. Emancypantki, pragnąc podkreślić swa walkę o postęp, ubierały się skromnie, czasem miały obcięte włosy lub zupełnie gładkie uczesanie (il. li).