NEUFERT0 ośw,świa dzien,szkło

175 _

W/m²

150-125 _ -'100. e.^7S-

50.

25.

Poziome natężenie oświetlenia E_a od zakrytego nieba dla szer. ptn. 51° w zależności od pory roku i dnia (E_e - poziome promieniowanie)

Natężenie oświetlenia światłem dziennym w punkcie P

/C\ Iloraz oświetlenia dziennego i jego rozkład przy świetle bocznym z użyciem płaszczyzny odniesienia

D % --5

\D %

Pom. mieszkalne

._ 2 -- 1

\ D %

' - _ _EP

-^r

io85

om. do pracy ~j—

Niezbędne ilorazy oświetlenia dziennego w pokoju mieszkalnym i do pracy

Natężenie	Natężenie ośw. zewn.
ośw. wewn.	Ea
Ei/lx	5000	10000lx
200	4,0%	2,0%
500	10,0%	5,0%
700	14%	7,0%

Potrzebne ilorazy oświetlenia dziennego dla żądanych natężeń oświetlenia przy różnych

Natężenie	Natężenie
ośw. zewn.	ośw. wewn.
Ea/lx	Ei/lx
5000	50
10000	100

Natężenie oświetlenia, którego należy oczekiwać w EP przy różnych oświetleniach od zakrytego nieba, gdy D = 1% (Ę = D x E_a/100%)

©oświetleniach od zakrytego nieba (D = E,/E_a x 100%)

ŚWIATŁO DZIENNE

^03

Pomiary i ocena oświetlenia dziennego w pomieszczeniach (bocznego i górnego)

Oświetlenie dzienne w pomieszczeniach można oceniać wg następujących kryteriów:

- natężenie oświetlenia,

- równomierność,

- nieoślepianie,

- rzucanie cienia.

Podstawy: przy ocenie oświetlenia dziennego pomieszczeń bierze się za punkt wyjścia zakryte niebo (tj. promieniowanie rozproszone). Światło dzienne wpadające przez okno określa się ilorazem oświetlenia dziennego D. Stanowi on stosunek natężenia oświetlenia we wnętrzu Ej do natężenia oświetlenia na zewnątrz E_a (D = Ej:E_ax 100%). Oświetlenie dzienne we wnętrzu podaje się w %. Np. dla natężenia zewnętrznego 5000 lx i natężenia we wnętrzu 500 lx jest D = 10%.

Iloraz oświetlenia dziennego jest zawsze stały, co oczywiste. Natężenie oświetlenia zewnętrznego od zakrytego nieba waha się zależnie od pory dnia i roku, np. od 500 lx w zimie do 20 000 lx w lecie -> ©.

Iloraz oświetlenia dziennego w punkcie P składa się z kilku czynników wpływu: D = (DH + DV + DR) x tx k, x k₂ x k₃

—> ©.

Oznaczenia: DH - udział oświetlenia od nieba, DV - udział sąsiednich budynków, DR - udział odbicia wewnętrznego. Współczynniki zmniejszające: t - wpływ przepuszczalności przeszklenia, k₁ - wpływ ramiaków okiennych, k₂ - wpływ szczeblin okiennych, k₃ - wpływ kąta padania światła dziennego. Płaszczyznę odniesienia dla poziomego natężenia oświetlenia dziennego we wnętrzu ustala DIN 5034 -> ©. Przyjmuje się ją 0,85 m nad podłogą. Odstęp od powierzchni ograniczającej pokój wynosi 1 m. Na tej płaszczyźnie odniesienia przyjmuje się punkty EP miarodajne dla poziomego natężenia oświetlenia. Odpowiadające im ilorazy oświetlenia dziennego można wtedy przedstawić jako krzywe -* © Przebieg krzywej w przekroju daje informację o rozkładzie poziomego natężenia oświetlenia w płaszczyźnie odniesienia (w odpowiednich punktach), tym samym można określić D_min i D_maks (rozpatrując równomierność

- patrz dalej). Krzywa ta daje więc informację o rozkładzie oświetlenia dziennego w pokoju.

Niezbędne ilorazy D (%):

Przepisy odnoszące się do tego problemu ujęto w DIN 5034 i w wytycznych dotyczących miejsc pracy ASR 7.1. Podczas gdy DIN podaje dokładne wymagania minimalne co do rozkładu oświetlenia we wnętrzach mieszkalnych i do pracy, w wytycznych nie podano precyzyjnie odpowiednich zasad, choć podkreśla się potrzebę sprawdzenia równomierności (patrz dalej).

Przy założeniu, że pomieszczenia do pracy są zbliżone wymiarami do mieszkalnych, dla których D_min>1%, a punkt odniesienia jest w środku pokoju -> ©, to:

W pomieszczeniu do pracy punkt odniesienia jest w jego najniższym miejscu -* @, a D_min>2% z oknami z dwóch stron, D_min>2% z oknami z dwóch stron, D_min>2% ze świetlikami górnymi, przy D_{śr mjn} >4%.

Uwaga: w przypadku okien bocznych maks. iloraz oświetlenia dziennego powinien być co najmniej 6 x większy od minimalnego, a w przypadku świetlików górnych średni iloraz D_m powinien być 2 x większy od D_min Kilka przykładów różnie zaplanowanych natężeń oświetlenia wewnętrznego w zależności od natężeń oświetlenia zewnętrznego-* ©

150