NLP

Ruchy oczu

Kolejnym typem wskazówek umożliwiających rozpoznanie preferencji systemu reprezentacyjnego są ruchy gałek ocznych, które można zaobserwować przyglądając się rozmówcy, gdy myśli. Wskazówki te są zwykle fascynujące dla osób zapoznających się z NLP. Gdybym poprosił Cię, żebyś przypomniał sobie twarz Twojego nauczyciela z najwcześniejszych lat szkolnych, czy dźwięk dzwonka obwieszczającego koniec lekcji, najprawdopodobniej zwróciłbyś oczy w lewo, nie patrząc jednak ani w górę, ani w dół. Jeżeli natomiast twoim zadaniem byłoby przypomnienie sobie, jaka była w dotyku kreda lub powierzchnia szkolnej ławki lub poprosiłbym Cię o przypomnienie sobie innego doświadczenia kinestetycz-nego z przeszłości, nieświadomie skierowałbyś oczy na prawo w dół. Poniższy rysunek ilustruje ruchy oczu dla osób praworęcznych. W przypadku osób leworęcznych ruchy te mogą być przeciwne.

wyobrażenia twórcze

wyobrażenia zapamiętane

odczucia cielesne

dialog wewnętrzny

Rys. /. Wzory ruchów oczu

$P^:    Ruchy oczu związane są z dostępem do różnych części mózgu w

procesie myślenia. Ostatnio bardzo często pisze się w fachowej literaturze neurologicznej na temat ruchów gałek ocznych, określanych „lateralnymi ruchami oczu'’. W NLP ruchy te nazywa się „wskazówkami docierania”. Innych wskazówek docierania dostarczają nie tylko ruchy gałek ocznych, lecz także dobór słownictwa w wypowiedziach i mowa ciała.

Przypuśćmy, że musisz wyobrazić sobie obraz, który nie jest zachowany w Twojej pamięci, lecz który musisz stworzyć. Tworząc taki obraz, zwany wyobrażeniem konstruowanym, patrzyłbyś lekko w górę, lecz skierowałbyś oczy raczej w prawo niż w lewo. Tworząc dźwięki, np. wyobrażając sobie Twoją własną wersję ulubionego utworu muzycznego, zwróciłbyś oczy w prawo, nie patrząc ani w górę, ani w dół. Natomiast jeśli prowadziłbyś ze sobą wewnętrzny dialog, jak robi to wiele osób, Twoje oczy byłyby zwrócone w lewo w dół.

Qv Oczywiście kiedy myślisz, możesz spoglądać, gdzie Ci się tylko podoba. Jeżeli jesteś tego świadomy, ruchy Twoich oczu mogą nie zgadzać się z podanym przeze mnie wzorem. Zaobserwuj jednak otaczające Cię osoby, które nie są zapoznane z zaprezentowanymi powyżej regułami i nie wiedzą, że je obserwujesz. Podczas seminariów prowadzący prosi jednego żf uczestników, by przypominał lub wyobrażał sobie różne rzeczy (nie informując go, na co pozostałe osoby biorące udział w zajęciach będą zwracać uwagę). W czasie krótkiej rozmowy osoba ta wykonuje dosłownie setki ruchów oczami, w zdumieniu obserwowanych przez pozostałych. Jeżeli chcesz posiąść umiejętność rozpoznawania preferencji systemu reprezentacyjnego rozmówcy dzięki obserwacji wskazówek docierania tego typu, będziesz musiał włożyć w to trochę wysiłku i często ćwiczyć, albowiem ruchy oczu są bardzo szybkie, jako że proces myślenia przebiega z dużą szybkością.

Oprócz kwestii szybkości duże znaczenie ma również fakt, że nie myślimy według żadnego uporządkowanego i logicznego wzorca. Osoba z łatwością przypominająca sobie dźwięki bez żadnego kłopotu przywoła z pamięci głos dawnego nauczyciela. Natomiast jeśli poprosi się ją o przypomnienie sobie jego twarzy, osoba ta najprawdopodobniej usłyszy wewnętrznie jego głos, a dopiero potem przypomni sobie jak ten nauczyciel wyglądał. Ten dwuetapowy proces myślowy zostanie odzwierciedlony w ruchach gałek ocznych. Każdy z nas preferuje jeden ze sposobów docierania do informacji (uzależniony od naszego nieświadomego wyboru), nawet jeśli jest to droga okrężna. Obserwując uważnie ruchy oczu swoich rozmówców zauważysz, który system reprezentacyjny został uruchomiony w danym momencie. Jak w opisanym przykładzie - ruchy te mogą od-