Jak Rozpoznawać Preferencje Innych?
Określenie, jaki system preferuje dana osoba wcale nie jest trudne. Po prostu nie informując jej o tym wystarczy przysłuchać się, jakich słów i jakich figur stylistycznych używa ona najczęściej w swoich wypowiedziach. To pozwoli odgadnąć, czy człowiek ten woli system audytywny wizualny czy też kinestetyczny. Ludzie używają słów zdradzających daną preferencję tak często, że nie zwracają uwagi na sposób doboru słownictwa. Niektóre sformułowania mają sens, gdy wiemy, jaki system preferuje dana osoba oraz zdradzają tę preferencję. Na przykład sformułowanie „Widzę, o co tu chodzi” zdecydowanie wskazuje, że dana osoba preferuje system wizualny. Dla takiego człowieka wszystko nabiera sensu, jeśli może się o tym naocznie przekonać. Wystarczy dwudziestominutowa rozmowa, byś mógł zorientować się, który system reprezentacyjny woli Twój rozmówca, ponieważ w tym czasie zwroty i słowa zdradzające daną preferencję z pewnością się pojawią. Zdarza się także, że dany człowiek w swoich wypowiedziach ujawnia preferencję dwóch modalności (np. wzrokową i kinestetyczną). Sam nie możesz mieć stuprocentowej pewności odnośnie własnych preferencji, dopóki nie dowiesz się, co zdradzają Twoje wypowiedzi. Poproś więc kogoś, by wykonał to ćwiczenie przysłuchując się, jak mówisz, lecz nie informując Cię o tym.
Poniżej prezentuję przykłady słów dotyczących używanego kanału percepcji. Lista ta pomoże Ci orientować się, jaki system reprezentacyjny preferują Twoi rozmówcy. Jeśli brzmi to dla Ciebie interesująco, zacznij przysłuchiwać się wypowiedziom innych i wkrótce zobaczysz, jak szybko odczujesz korzyści z posiadania tej wiedzy.
• Kanał wizualny: obraz, jasny, kolor, patrzeć, czarny, wizja, oko, scena, jaskrawy, widoczny, odzwierciedlać, klarować, wgląd, perspektywa, zauważać, widzieć, ciemny, świecić, ostry, niewyraźny, okazać się.
• Kanał audytywny: głośny, dzwonić, dyskutować, mówić, cicho, powiedzieć, pytać, harmonia, głuchy, trzask, pogłoska, melodia, rytm. dźwięk, słyszeć, niesłychany.
• Kanał kinestetyczny: dotknąć, popchnąć, masywny, drapać, ciężki, szorstki, kontakt, ruszać, naciska, szturchać, chwytać, ścierać, lepki, ciepły, zimny, namacalny, gruboskórny, gładki.
• Kanał węchowy: stęchły, cuchnący, odświeżający, podmuch.
• Kanał smakowy: słodki, kwaśny, smak, gorzki, cierpki, mdły, żuć, przełknąć.
• Neutralne: myśleć, wiedzieć, rozumieć, wyjaśniać, decydować, uczyć się, zmieniać, rozpoznawać, przyjmować do wiadomości, pamiętać, planować.
• Kanał wizualny: widzisz o co mi chodzi?, jasne jak słońce, spojrzeć z innej perspektywy, oko w oko, pokaż mi, widzieć coś oczyma wyobraźni, zrobić przegląd sytuacji, rzucić na coś światło, wyjść na światło dzienne, rzucić na coś okiem, przymknąć na coś oko.
• Kanał audytywny: puszczać coś mimo uszu, słuchać jednym uchem, trzymać język za zębami, odbierać na tej samej fali, grać jak ci każą.
• Kanał kinestetyczny: ciepła osoba, łapię, o co chodzi, gorąca dyskusja, zimny jak ryba, coś gładko poszło, czuć coś w kościach.
• Kanał smakowy i węchowy: twardy orzech do zgryzienia, przełknąć coś, urządzony ze smakiem.
Podane przykłady to tylko niektóre słowa i zwroty wskazujące na używany przez wypowiadającego kanał percepcji. Jeśli najczęściej używasz słów i zwrotów należących do jednej z kategorii, potwierdza to Twoją preferencję danego systemu reprezentacyjnego.
Preferencję najczęściej używanego systemu reprezentacyjnego ujawnia nie tylko sposób wyrażania się. Duże znaczenie mają również wskazówki przekazywane przez mowę ciała rozmówcy. Osoba preferująca wizualizację zwykle mówi szybko, z podniesioną głową. Ton jej głosu jest zazwyczaj wyższy od głosu człowieka preferującego kanał audytywny, który z kolei oddycha i mówi rytmicznie jasnym i donośnym głosem. Ludzie „mówiący do siebie" często przekrzywiają głowę na jedną stronę, układając ją w pozycji typowej dla osoby słuchającej, jakby rozmawiali przez telefon. Natomiast ludzie preferujący kanał kinestetyczny mówią dość niskim głosem, nie spiesząc się i trzymając głowę skierowaną w dół. Oczywiście te zasady nie zawsze są prawdziwe, co będziesz mógł zauważyć obserwując otaczających Cię ludzi i porównując wypowiedzi z ich mową ciała. Powinieneś być świadom niewerbalnych wskazówek ujawniających preferencję danego kanału percepcji i umieć wykorzystać te informacje.