obraz050 (2)

- 50 -

- 50 -

cd. tablicy 4.1

1	2	3	4	5	6
11,8	19,52	7,50	23,9	171,12	6,86
12,1	21,22	7,47	24,2	176,72	6,85
12,4	23,22	7, 44	24,5	181,92	6, 84
12,72	25,34	7,41	24,85	188,00	6,83
13, 1	27,95	7,38	25,2	194,20	6, 83
13, 4	30,02	7,36	25, 5	199,50	6,82

Formy występowania dwutlenku węgla można przedstawić według schematu:

C0₂ ogólny

C0₂ związany    CO₂ wolny

węglanowy dwuwęglanowy CO_    CO

2- - ^ ^z CO^    HCO3    równowagi agresywny

Zawarte w wodzie jony węglanowe, dwuwęglanowe oraz wolny dwutlenek węgla są związane między sobą równaniem równowagi węglanowej:

^C02 ^{+ H}2° l-* ^{H+ + Hc0}3 ;-^> 2H+ + C03

i w obecności jonów wapnia równanie to ma postać: CaC0₃ + C0₂ + H₂0 -    -) Ca²⁺ + 2HC0”

Ponieważ odczyn wody zależny jest także od stosunku CO,, wolnego do C0₂ związanego, więc każdej danej zasadowości wody odpowiada określony odczyn (pHs) - odczyn (pHn), stąd wskaźnik stabilności można określić także stosunkiem:

S = ^ ^{2 pH}n'

(4.2)

gdzie:

pH_g - odczyn wody surowej,

pH^ - odczyn wody nasyconej.

Ponieważ na korozyjność wody wpływa nie tylko ilość dwutlenku węgla i zasadowość wody, ale także inne jej składniki, bardziej rozpowszechnionym wskaźnikiem jest indeks nasycenia węglanem wapnia (indeks Langeliera).

Indeks Langeliera wyraża się wzorem:

I = pH - pH ,    (4.3)

s n

gdzie:

pH_s - rzeczywista wartość odczynu wody,

pH^ - wartość odczynu wody, przy którym znajduje się ona w stanie równowagi.

Wartość pH^ oblicza się na podstawie analizy badanej wody według następującego wzoru:

pH_n = fj(t) - f₂(Ca²⁺) - f (Zra) + fjtP),    (4.4)

gdzie:

f (t)    - wartość zależna od temperatury wody,

¹ 2+

f^(Ca    )    -    wartość    zależna    od    stężenia jonu wapniowego,

f^(Zm)    -    wartość    zależna    od    zasadowości wody,

f4(P)    -    wartość    zależna    od    suchej pozostałości wody.

Poszczególne wartości na podstawie analizy wody określić możemy z rysunku 4. 1.

Jeżeli wartość 1=0 (praktycznie ± 0,25-0,3), to woda nie ma zdolności do wytrącania ani rozpuszczania węglanu wapniowego (jest stabilna). Przy dodatnich wartościach indeksu J z wody można wytrącać się węglan wapnia, a ujemne wartości indeksu J wskazują na agresywne działanie wody na metale i beton.

W przypadku gdy rozważamy problem stabilności wody na etapie projektowania stacji uzdatniania wody metodą koagulacji w celu określenia indeksu Lauge-liera, należy podstawić zasadowość wody i ilość dwutlenku węgla po koagulacji, a nie wody surowej.