Obraz
4 (46)

16

W szczególnym przypadku, gdy wielkość w dana jest wzorem typu:

(2.7)

w = Afjx;'‘ ;

i-i

łatwiej jest wyznaczyć błąd względny pomiaru:

Aw	n	A\,
	-I	^a, —^1
W	i^l	X,

(2 8)

Obliczanie błędu względnego pozwala określić wpływ błędów' poszczególnych w ielkości składowych na błąd sumaryczny.

Należy również wspomnieć, ze do obliczania błędu maksymalnego można stosować metodę różniczki logarytmicznej.

Przed przedstawieniem przykładów obliczania błędów systematycznych należy podać zasady obliczania i zapisywania wyników pomiarów. Istnieją różne umowy dotyczące obliczania i zaokrąglania końcowych wyników pomiarów. Jedna z nich. przedstawiona w opracowaniu (61] wymaga stosowania następujących zasad:

1.    Wszystkie błędy pomiarowe (błędy maksymalne, odchylenia standardowe), wariancje i przedziały ufności oblicza sic z dokładnością do trzech miejsc znaczących

2.    Błędy pomiarowe należy zaokrąglać wyłącznic w górę do jednego miejsca znaczącego. W przypadku gdy takie zaokrąglenie spowoduje zwiększenie błędu o więcej niż. 10%, należy pozostawić dwa miejsca znaczące Zasada ta obowiązuje przy zapisie końcowego wyniku pomiaru.

3.    Wynik pomiaru należy obliczać /. dokładnością do kilku miejsc znaczących, tak aby liczba miejsc dziesiętnych wyniku przekroczyła liczbę miejsc dziesiętnych błędu pomiarowego. Wynik pomiaru zaokrągla się na ty m samy m miejscu co błąd pomiaru.

Z wykorzy staniem danych pomiarowych uzyskanych w trakcie badan wykonano przykładowe obliczenia wielkości charakteryzujących pracę silnika spalinowego. Założono wstępnie, żc wielkości tc są obarczone tylko błędami systematycznymi.

Obliczanie mocy użytecznej silnika spalinowego

Moc użyteczna N,. silnika dana jest wzorem:

N_e - 2 • n • n • M„,    (2.9)

gdzie N,. -    moc użyteczna, W,

n -    prędkość obrotowa, obr/s,

M„- moment obrotowy, N m.