Obraz3 (71)

stopnia, bo jeżeli długotrwałe napięcie intensyfikuje się, nasza sprawno^ umysłowa znacznie maleje. Najtrafniej przedstawili to Yerkes i Dodson (Jones H., 1997), badacze zagadnień związanych ze stresem z Harvard Physiology Laboratory. Opracowali oni wykres, który odzwierciedla przebieg procesów aktywności ludzkiej, która może prowadzić do osiągnięcia najwyższych możliwości, ale może też wpłynąć na stagnację rozwojową. f swoich rozważaniach autorzy powiązali poszczególne etapy stresu ’ podejmowanymi przez człowieka działaniami oraz towarzyszącymi im reakcjami emocjonalnymi. Za punkt zerowy wybrana została nuda i bezczynność. W przedziale tzw. niezdrowego stresu umieszczono nieznaczny wzrost pobudzenia.

Zdaniem autorów mobilizacja i zaangażowanie wzrastają dopiero w dalszej kolejności, tj. na skutek pojawiających się atrakcyjnych zadań wykonania, pracy, w której chcemy się wykazać. Stajemy się wówczas pełni kreatywności, mamy poczucie celu istnienia, zrealizowania się. Jest to tzw. zdrowy stres. Taki zazwyczaj towarzyszy nam w każdej sytuacji, kiedy pojawiają się jakiekolwiek pozytywne zmiany w naszym życiu.

Gdy organizm utrzymywany jest na poziomie maksymalnej mobilizacji przez dłuższy czas, a wysoki poziom stresu przekracza granice odporności organizmu, przeciążenie takie może wpłynąć na nas bardzo niekorzystnie. Może ono spowodować blokadę psychiczną, ale również wpłynąć na załamanie się dotychczasowego, pozytywnego samopoczucia. Mogą pojawić się różnorodne obawy, np. związane z naszą stabilizacją społeczną lub zawodową. Zbyt dużo zadań, które mamy do wykonania, czy też przeciążenie odpowiedzialnością mogą wpłynąć na obniżenie poczucia własnej wartości i bezpieczeństwa, co świadczy o przemęczeniu. Wydolność psychiczna i fizyczna spada, koncentracja uwagi znacznie się obniża, wzrastają natomiast stany lękowe i apatia. 1 tutaj ponownie dosięga nas niezdrowy stres.

Aby uniknąć takich pułapek emocjonalnych, warto zdawać sobie sprawę, że pewne mechanizmy funkcjonowania naszego organizmu przebiegają podobnie u każdego z nas. Różnią się one jedynie intensywnością luj szybkością pojawienia się. Niekiedy pojawiają się one bardzo szybko,' podczas, gdy w innych przypadkach, znacznie później, ale niestety z dużo gorszym skutkiem. Niektóre zmiany w organizmie rozwijają sif niepostrzeżenie, zwłaszcza te, które powstają na skutek przemęczeniu psychofizycznego. Ważne jest, by w porę zauważyć pierwsze symptomy nadmiernego obciążenia organizmu i zastosować odpowiednie środki j zapobiegające wystąpieniu negatywnego stresu lub jeżeli on już wystąpił podjąć działania umożliwiające zniwelowanie jego skutków.

■

■ ,ilJB

ĘgffM

1111 ..l-orf

MBE

fiiaiu

sysnalero

przekroczą

do I _}tó«j organizimi może

bvt

a&suizdeneramrania. Takie odczu isaidijnii /ętuuymi. depresja ~as IĘh. biisim i tendencja do odklt mlf imijlam emocjonalne}: r&śtjt ra Mowie robić chcemy. ( [»?&( roitaia się w napięciach mię feń pojawiających się coraz częściej i it %Mć, iż w procesach związanych ^ oh oranizm. Stres występuje na athptacyjfiych (z powodu wzrrtoi

tenego czasu jej trwania i

srapę siresorów uu

! mmm

iw,

i c

I "loże być

lego, tez

ss?**

zni i

iii    tyfus*.»    ¹ *

72