Obraz4 (10)

frowane w sposób szczególny, to znaczy, że kod nie jest tożsamy z tym, co dzieje się w duszy ucznia, co go trapi lub co czuje.

Uczeń czuje:

1.    Niepokój z powodu zbliżającego się egzaminu

2.    Lęk, że nie wybiorą

go do drużyny piłkarskiej

Zaszyfrowany komunikat:

„Dlaczego musimy się uczyć tego wszystkiego o konstytucji?”

„Czy muszę dziś iść na ćwiczenia fizyczne?"

3.    Przeciążenie ilością lekcji zadanych do domu

4.    To, że jest odtrącony i nielubiany

5.    Rozczarowanie z powodu nieudanego rysunku

„To dla mnie za trudne, ja tego nie rozumiem’¹

„Marcin jest okropnym molem”

„Nienawidzę sztuki, to dobre dla lalusiów”

Ponieważ większość przekazów młodych ludzi jest zaszyfrowana w sposób szczególny, a więc trudna do zrozumienia dla nauczycieli, byłoby szaleństwem z ich strony, gdyby reagowali wyłącznie na sam kod. Prowadzi to do niezrozumienia prawdziwego znaczenia komunikatów młodych ludzi. Zwykle oznacza to, że nauczycielowi nie udaje się pomóc uczniowi, ponieważ nigdy się nie dowiaduje, co go naprawdę trapi. Poza tym reagowanie tylko na sam kod informuje ucznia o tym, że nauczyciel go nie rozumie, co wpływa na pogorszenie stosunków między nimi.

W trakcie roku szkolnego następuje wiele różnych wydarzeń, które napełniają uczniów lękiem, podniecają lub absorbują, tak że niemal nie mogą skupić się na pracy w szkole. W szkole podstawowej może to być przybycie nowego ucznia, zmiana pogody, bójka na boisku, samochody strażackie przejeżdżającepbok szkoły, zbliżające się święto - wszystko to może na pe.wien czas zakłócić rutynowe czynności. Równowaga emocjonalna zostaje zachwiana. Trudno im zabrać się do pracy. Ignorowanie takich odczuć może prowadzić do frustracji. Nauczyciele, którzy nauczą się odbierać sygnały i wskazówki świadczące o tym, że ich uczniowie są roztargnieni lub czymś zaabsorbowani, mogą im pomóc, odkładając na pewien czas wszelkie plany dotyczące nauczania. Mogą wówczas przeprowadzić w klasie dyskusję, która umożliwi uczniom wypowiedzenie się na temat swych uczuć.

Bardzo potrzebna jest nauczycielowi umiejętność aktywnego słuchania. Po dyskusji uczucia często ulegają rozładowaniu. Podczas takich dyskusji uczniowie ujawniają swą postawę, co prowadzi do podjęcia tematu o systemie wartości. A to sprzyja rozwojowi intelektualnemu. Czasem nauczyciel sam może zaproponować uczniom dyskusję na wybrany przez nich temat. Po tego typu zagajeniach nauczyciel ogranicza się wyłącznie do aktywnego słuchania. Głównym celem takich dyskusji jest przekonanie uczniów, że ich ideały i odczucia są rozumiane i akceptowane.

Wszyscy nauczyciele niekiedy napotykają opór: uczniowie nie zawsze chcą uczyć się tego, co wykłada im nauczyciel. Opór ten może przybierać różne formy: od pasywnej bezczynności do otwartej odmowy współdziałania. Niestety, większość nauczycieli nie potrafi odczytać tego oporu jako sygnału, że uczeń przeżywa jakieś trudności. Zamiast wysłuchać sygnałów świadczących o oporze, reagują blokadami komunikacji interpersonalnej. Niechęć do nauki niemal na pewno świadczy o tym, że uczeń zetknął się z jakimś problemem życiowym, który w danej chwili uniemożliwia mu naukę. W takich razach nauczyciel zamiast karać ucznia za to, że przeżywa jakiś problem, powinien pomóc mu jak najszybciej powrócić do nauki.

Pod wieloma względami łatwiej poradzić sobie z otwartym i nacechowanym wrogością oporem niż z oporem ukrytym. Wiele razy zdarza się, że nauczyciel powie lub zrobi coś, co wprawia ucznia w stan paniki. Wtedy uczeń odczuwa potrzebę wyrzucenia z siebie wszystkiego, uwolnienia się od wewnętrznego nie-