Obraz#3 (4)

wrzącym rozpuszczalniku. Selektywność roakcjl w stosunku do toluenu wynosi 70-00%. Tworzący się (unol usuwa s&f natychmiast ze środowiska reakcyjnego w postaci mieszaniny azsotropowsj z wodą. Po ochłodzeniu war-•twę wodną zawraca aią do reakcji (po przeprowadzeniu w parą), a warstwą organiczną kieruje się do rozdziału.

Przedstawiony proces charakteryzuje się dużymi stratami surowcowymi, bowiem aż 15% utytego toluenu ulega utlenieniu do ditlenku węgla. Ponieważ jednak toluen jest wytwarzany z benzyn w ilościach przekraczających zapotrzebowanie, stanowi on stosunkowo tanie źródło dla pochodnych benzenowych. Omówioną metodą wytwarza się rocznie Ok. 200 tys. t fenolu.

4.24.2. Kierunki przemysłowego wykorzystania fenolu

Fenol - choc jest jednym z najstarszych półproduktów przemysłu organicznego - ma nadal bardzo duże znaczenie i jego produkcja stale się powiększa. W połowie lat oeiemdziesiątych w skali światowej produkowano ok. 4,5 min t syntetycznego fenolu, w tym w Polsce ok. 100 tys. t. Strukturę wykorzystania fenolu oraz kierunki jego przerobu przedstawioeo w tab. 88 1 na rys.' 142.

Tabela II

Struktura wykorzystania fenolu w wybranych krajach w 1985 r. (%)

chlorowanie I NoOO.Cij |

uwodornienie I Mjl

tarboksytowonie ICOjI

nitrowanie

frCMSrdfSMI    P-tMersłenei

OT li

3/t'dlchlor0fefta( psntocMoreitwr

job s5

CyMohckzoflol

0t

knot

sollcylowy

Sil

o-niUMenoi p-roenenei

H Jr

Kierunki przerobu fenolu	USA	Japonia	RFN	Pozostałe kraje Europy Zachodniej
tywice fenolowe	40	54	75	32
Biafenol-A	22	25	39	22 ^1
c-Kaprolaktam	18	- •	-	17
Kwas adypinowy	1	-	-	1
Aikllofenole >	4	-■	4	« 4
Pozostałe produkty (chlorofonole, anilina, anty-utlsniaczs, plastyfikatory)	15	21	22	24

ttfrttiritrolenal ₀p N0₂ kwot (ftrynosyl

|t-bwlylen|		(H-OulytoNnol ^frOrt-tełytołengt
alkilowanie
	wyższe deftnyl	M
		Br: . dodeeykUsnel

12 m U >ędrih*yl»m|iei propan, tO*Ail* CHj

Fenol wykorzystuje się jako czynnik dezynfekcyjny, gdyż wykazuje działanie bakteriobójcze i grzybobójcze. Fenol surowy stosuje się do odkażania urządzeń sanitarnych, natomiast fenol płynny (roztwór wodny fenole) do dezynfekcji sprzętu medycznego. Największe ilości fenolu przeznacza się do celów eyntezy organicznej* w tym przede wszystkim do o-trzymywania Żywic fenolowo-formaldehydowych i żywic, dle których półproduktem jest bisfenol A.**

kondensocjo IICH^jCOl

p(i kondensacjo ICHjO)

feMpCS

Rys.142. Kierunki wykorzystania fenolu w syntezie organicznej

485