Tabela 124
Klaayflkaeja twl^ików wielkocząsteczkowych wytwarzanych z surowców naturalnych
Surowiec |
t, , Produkt | |
Celuloza |
astry cslulozy |
azotan celulozy octan celulozy propionlan celulozy octanomaślan celulozy |
stary celulozy |
smtyłoceluloza etyloceluloza hydroksyetyloceluloza korboksyeety1oceluloza bonzylocelułoza | |
celuloza regenerowana |
jedwab wiskozowy celofsn | |
Kauczuk I naturalny __ |
kauczuk i ropręnowy i jego pochodne | |
1 Kazeina |
włókno kazeinowe, gałalit |
ia( galallt/ sztuczny jedwab wiskozowy). Pierwszym całkowicie syntetyęz— aye tworzywem był bakelit (polikondeneacyjna żywica fenolowo-formaldehy— dowa), otrzymany w 1907 r. Od początku lat p i ąćdz iea iątych XX w. nastąpił niezwykle dynamiczny rozwoj produkcji _ syntetycznych związków wislkocząstoczkowych. Pod koniec lat oeiemdziealgtych światowa produkcja tych związków przekroczyła 80 min t/r. Z produkcji tej ok. 85% przypada na poliolefiny (szczególnie, polietylen i polipropylen) oraz polimery i kopolimery otrzymywane z monomerów, których cząsteczki me ją budową wywodzącą sią z otylonu i. propylonu (polichlorek winylu, polistyren, poli-
akrylonitryl)..
W litereturze spotyka aią rożne podejścia do klasyfikacji metod o-trzymywania syntetycznych związków wiolkocząatoczkowych. Tradycyjne klasyfikacja dzieli to metody na: poiimeryżacyjno, polikondeneacyJno 1 po-liadddycyjne. Inna klasyfikacja wyróżnia tylko dwio metody: polimeryzacją addycyjną (w reakcji nie wydziela aią produkt uboczny) i polimeryzacją kondensacyjną (przebiegającą z wydzieleniom małocząstoczkowego produktu ubocznego).
Otrzymywanie związków wielkocząsteczkowych metodą polimeryzacji
Metodą polimeryzacji otrzymuj# oią syntetyczne związki wielkocząsteczkowe z cząsteczek subetretów (monomrów) mających odpowiednio reaktywne jedno lub dwa wiązania podwójnoi
n CH,=CHX - • I-CHa-CHX-l .
7M
Tabele
* — r * - i * 1 * _ . • « ■
Klasyfikacje związków wielkocząsteczkowych wytwarzanych syntetycznie
Produkty vyt\/mrzane metodą poŁlmeryzmcJA | |
PoliolefLny |
polietylen, polipropylen, pollizobuten, politetrafluoroetylen |
Polimery winylowe |
polichlorek winylu, polichlorek winylłdwna, polistyren, polioctan winylu, polialkohol winylowy, pollwlnylopirolldon |
Polimery akrylowe |
poliekrylonitryl, polimetakrylan metylu |
Polidleny (kauczuki syntetycznej |
kauczuk butadienowy, kauczuk butadienowo-- styrenowy, kauczuk butsdlenowo-zkrylonitry-lowy, kauczuk chloroprenowy, kauczuk Łsopre-nowy tryttrmrzmno metodą pollkondensocji |
Produkty | |
Penoplesty |
żywica fenolowo-formaldehydowe |
Aminoplasty |
żywice mocznikowo-formaldehydowe żywice me laa^nowo-formaldehydowe |
' Poliestry |
żywice qliftalowe, pentaftale, żywice alkldo-we, poliwągleny, poiitereftaien etylanu |
1 Poliamidy |
•poliamid 6,6 |
Poliailoksany |
Dolikondensaty dichloroailanow |
(^Produkty otrzymywane metodą poi i | |
Żywice epoksydowe |
poi iaddukty bis fenolu A z epichlorohydryną |
Poliuretany |
poliaddukty di izocyjanianów z alkoholami wielowodorotłanowymi |
Poliamidy |
poliamid 6 |
Polietery |
glikole po 1 iokayetylenows, glikole poiiokay-propylenowe, poiiformaldehyd |
Reakcja polimaryzac jl polega na połączeniu sią wielkiej ilości cząsteczek monomeru w łańcuch. Przebiega bez wydzielania produktów ubocznych i baz przemieszczania sią atomów w obrąbie cząsteczki monomeru, po zainicjowaniu polimeryzacji makrocząsteczka powstaje -wybuchowo- (« ciągu' ułamka sekundy), osiągając praktycznie od razu znaczną masą cząsteczkową określoną warunkami reakcji. W trakcie trwania reakcji two-Izą sią coraz to nowe, duże cząsteczki polimeru. Produkt reakcji polimeryzacji Jest mieszaniną makrocząsteczek o mniej lub bardziej zbliżonych masach cząsteczkowych. Zjawisko to zwane jest polidyspera ją polimerów. W celu pełnego scharakteryzowania budowy polimeru wymagane jest' znajomośó nie tylko średniej masy cząsteczkowej, lecz Ł rozrzute eaa cząsteczkowych, czyli stopnie polidysperaji. Wskazuje om, jak dalece ńesy 'cząsteczkowe makrocząsteczek zawartych w żywicy odbiegają od wartości średniej.
i