Obraz (1255)

Zróżnicowanie obciążeń z tytułu rezerwy pozwala dostarczyć bankom komercyjnym dodatkowych bodźców do przyjmowania określonych rodzajów wkładów. Najkorzystniej w tym przypadku traktowane są zazwyczaj depozyty długoterminowe, a najmniej korzystnie - bieżące. Dopuszcza się również zróżnicowanie składek w zależności od waluty depozytu. W krajach rozwiniętych można jednak zauważyć tendencję do ujednolicania stawek rezerwy dla różnych rodzajów wkładów. Ponadto coraz rzadziej stopy rezerwy obowiązkowej traktuje się jako instrument operacyjny, gdyż banki centralne rozumieją, że zmiany w tym zakresie są swego rodzaju szokiem dla banków komercyjnych¹. Wyjątkiem mogą być w tym przypadku banki centralne Chin i Indii, gdzie w ostatnich latach dokonywano stosunkowo często znaczących zmian w zakresie stopy rezerwy obowiązkowej.

Schemat 2.3. Klasyfikacja systemu rezerwy obowiązkowej ze względu na stosunek okresu naliczania do utrzymywania rezerwy

Źródło: Polityka pieniężna. Cele, strategie i instrumenty..., op. cit., s. 110

Rezerwy obowiązkowej nie należy postrzegać jedynie w kontekście pojedynczych gospodarek, ale międzynarodowej konkurencyjności banków. Znacznie wyższa stopa rezerwy w jednym z krajów zmniejsza jego możliwości zdobywania przewagi konkurencyjnej nad bankami z innych krajów, gdyż większą część swych aktywów musi utrzymać w niedochodowej lub niskodochodowej formie, ź^atem znacząca zmiana stopy rezerwy obowiązkowej w jednym z krajów może wywołać efekty dostosowawcze w innych państwach.

24

1

A. Kaźmierczak, Podstawy polityki pieniężnej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998, s. 94.