Zróżnicowanie podmiotów gospodarczych pod względem charakteru działalności, wewnętrznej organizacji, kwalifikacji załogi itd. powoduje, że każdorazowo konieczne jest odmienne podejście do tworzenia wiedzy chronionej i jej wykorzystania. Problematyka ochrony wiedzy ma szczególne znaczenie w okresie przemian w gospodarce polskiej po naszym wejściu do Unii Europejskiej. Radykalna zmiana warunków i zasad funkcjonowania organizacji, w tym najbardziej przedsiębiorstw, powoduje konieczność zrewidowania wielu form i metod ich działalności. Tworzenie gospodarki rynkowej, szerokie otwarcie się naszego kraju na współpracę międzynarodową, w sposób oczywisty skłania do zmiany podejścia do problematyki ochrony wiedzy.
Dlatego tak ważne jest, aby kadra kierownicza dzisiejsza i przyszła poznała zasady ochrony wiedzy i zasady gospodarowania tą wiedzą. Brak znajomości mechanizmów funkcjonowania ochrony wiedzy z jednej strony naraża na sankcje za naruszanie cudzych praw, z drugiej zaś powoduje powstawanie zjawiska utraconych szans, wobec braku podjęcia w stosownym czasie odpowiednich działań w zakresie ochrony wiedzy.
Każde praktycznie uruchomienie nowej produkcji, zastosowanie nowej technologii, powinno być już na etapie projektowania skonfrontowane ze stanem wiedzy chronionej. Chodzi tu przede wszystkim o unikanie nakładów na rozwiązywanie problemów już rozwiązanych oraz o stwierdzenie, czy podjęcie planowanych działań nie spowoduje kolizji z istniejącymi prawami wyłącznymi. Zakres tego badania należy określić biorąc pod uwagę: rodzaj wyrobu (konsumpcyjny, zaopa-trzeniowo-inwestycyjny), kierunek sprzedaży (kraj, zagranica), charakter popytu jaki ma być zaspokojony.
■ Konieczne jest wypracowywanie własnych strategii w zakresie ochrony wiedzy. Strategie te powinny służyć przede wszystkim takim
celom (lub ich kombinacji), jak: zabezpieczanie swoich interesów, atakowanie konkurenta, motywowanie pracobiorców, podnoszenie poziomu reputacji przedsiębiorstwa. Konieczna jest znajomość problematyki pozyskiwania ochrony dla poszczególnych kategorii wiedzy, zakresów monopolu na wiedzę, oraz zasad korzystania z wiedzy chronionej.
Trzeba wyraźnie podkreślić, że informacje publiczne za wyjątkiem podlegających ochronie166 (dane osobowe, prawo do prywatności, tajemnice państwowe, służbowe, skarbowe lub statystyczne), są dostępne każdemu bez względu na interes prawny lub faktyczny.
Prawo do informacji publicznej oznacza możliwość:
1) uzyskania informacji publicznej, w tym uzyskania informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego;
2) wglądu do dokumentów urzędowych;
3) dostępu do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów.
Obowiązane do udostępniania informacji publicznej są w szczególności:
1) organy władzy publicznej;
2) organy samorządów gospodarczych i zawodowych;
3) podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa;
4) podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego;
5) podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów;
6) związki zawodowe i ich organizacje oraz partie polityc:
/
166
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publiczn
ty
Nr 112, poz. 1198)