216 Analiza inajiilkn pi7,cilsl<jbu)islwn
wskaźnika, może wynikać ze wzrastającej dekapitalizacji środków trwałych i źc firma może się znaleźć w sytuacji braku możliwości kontynuowania produkcji albo niskiej rentowności produkcji wynikającej z wysokich kosztów remontów, kosztów wynikających z licznych awarii maszyn lub dużej ilości braków produkcyjnych. Dlatego korzystając z tej wersji wskaźnika, należy jednocześnie obserwować kształtowanie się wskaźnika umorzenia środków trwałych.
Efektywność wykorzystania środków trwałych nie zależy tylko od ich zasobów i struktury, ale także od wydajności pracowników zatrudnionych w firmie i ich technicznego uzbrojenia. Dla pełnego zobrazowania efektywności wykorzystania środków trwałych należałoby przeprowadzić analizę zagregowanych wskaźników, uzyskanych przez podzielenie licznika i mianownika wskaźnika produktywności środków trwałych przez wielkość zatrudnienia.
Po Mt Ez
gdzie:
Po — przychody operacyjne,
Mt — średnia roczna wartość środków trwałych,
R — zatrudnienie,
Ez — wskaźnik wydajności pracy,
Uz — wskaźnik technicznego uzbrojenia pracy.
Narzędziem obrazującym wpływ zastosowanych w firmie środków trwałych nie tylko na wielkość produkcji, lecz także na jej koszty jest wskaźnik rentowności środków trwałych.
IZo Wrm = —,
Mt
gdzie:
Zo — zysk operacyjny,
Mt — średnia roczna wartość środków trwałych netto lub brutto.
Wskaźnik rentowności środków trwałych obrazuje, ile złotówek zysku operacyjnego generuje jedna złotówka zainwestowana w środki trwałe. Wzrost wskaźnika będzie tendencją pożądaną w firmie i będzie świadczył o optymalizacji wielkości zasobów środków trwałych eksploatowanych przez firmę, ich struktury i stopnia zużycia, co jest konsekwencją polityki odtworzeniowej prowadzonej w firmie.
Przykład 6.4
Analizę efektywności środków trwałych spółki FARMA S.A. przeprowadzono, wykorzystując dalsze informacje zawarte w jej sprawozdawczości. Ustalono następujące wielkości (tabl. 6.7).
IjiMica 6.7
Informacje zebrane w spółce FARMA S.A.
Wyszczególnienie |
2000 r. |
2001 r. |
iM/yehody operacyjne |
266027 |
204098 |
1’<>/.< islałc przychody operacyjne |
893 |
1 395 |
l’i /.ychody finansowe uzyskane /. inwestycji długoterminowych |
603 |
557 |
Przychody ogółem |
267 523 |
206050 |
Zysk operacyjny |
1 1 194 |
7465 |
/.utrudnienie |
10000 |
10000 |
/1 n a I o: Opracowanie własne.
P 206050 206050
h' ~ X„ ~ 101 790+ 108033 “ 104911,5 ” ’
~2
P 267 523 267 523
E{) = — =-=-= 2,67.
A0 97950+ 101790 99 870
2
Przychody ze sprzedaży się zmniejszyły, a aktywa wzrosły, co spowodowało obniżenie ogólnego wskaźnika.
0,012.
Pf 557 557
7, ~ 40158 + 57370 " 45 764 2
Pf 603 603
Ei0 = — =-=-= 0,016.
I, 34047 + 40158 37 102,5
2
Zmniejszył się także wskaźnik produktywności inwestycji; pomimo dużego wzrostu inwestycji przychody z tego tytułu nie wzrosły.