Obraz (1574)

276 I,slota, cci i zakres analizy kosztów

W planie na rok bieżący przyjęto wskaźnik obniżki poziomu kosztów w wysokości 4%, któremu powinna odpowiadać kwota obniżki kosztów w wysokości 10 tys. /I Dane dotyczące kosztów i przychodów w analizowanym okresie przedstawiają sic następująco:

Wyszczególnienie	Rok ubiegły	Rok bieżący
Przychody ze sprzedaży produktów	240000	260000
Koszt wytworzenia sprzedanych produktów	228 000	234 000

a) Poziom kosztów:

Rok bieżący

Rok ubiegły

b)

228000

240000

x 100 = 95%.

234000

260000

x 100 = 90%.

Wskaźnik zmiany poziomu kosztów:

95%-90% 95%

x 100 = 5,26%.

Na skutek spadku poziomu kosztów w roku bieżącym o 5 punktów procen towych wskaźnik zmiany poziomu kosztów wzrósł o 1,26 punktu procentu wego w odniesieniu do planu i wynosi 5,26%, co oznacza względną obniżkę kosztów.

Suma obniżki kosztów w roku bieżącym w stosunku do roku ubiegłego wynosi:

234000x5,26

100-5,26

= 12 991,77 zł

planowana suma obniżki kosztów 10000,00 zł odchylenie    +2991,77 zł.

Przedsiębiorstwo S przekroczyło plan obniżki kosztów o 2991,77 zł.

W praktyce mogą wystąpić następujące możliwości:

•    plan obniżki kosztów zostaje przekroczony;

•    plan obniżki kosztów zostaje zrealizowany (w przypadku gdy planowany i rzeczywisty poziom kosztów są takie same);

•    plan obniżki kosztów nie zostaje wykonany (rzeczywisty poziom kosztów większy od planowanego, ale mniejszy od poziomu kosztów okresu ubiegłego);

•    zamiast obniżki kosztów występuje w przedsiębiorstwie wzrost kosztów (rzeczywisty poziom kosztów większy od poziomu kosztów okresu ubiegłego).

K.5. Wybrane kierunki analizy kosztów

8.5.1. Istota analizy problemowej

N;i potrzeby wewnętrznego zarządzania przedsiębiorstwem, np. w celu poprawy (nkości produkcji, przeprowadza się analizy problemowe, które dotyczą wybranych zjawisk. Analizy problemowe mogą mieć charakter okresowy — obejmować pewne nmknięte okresy, np. miesiąc, kwartał, półrocze lub rok, lub charakter doraźny być przeprowadzane w różnych momentach działalności przedsiębiorstwa. Analizy problemowe mogą dotyczyć:

•    kosztów pracy;

•    kosztów bezczynności;

•    kosztów jakości.

Przeprowadzenie pomiaru tych kosztów (pierwszy etap analizy) wymaga najczęściej wyboru odpowiednich pozycji ewidencyjnych i pozaewidencyjnego ich zsumowania.

8.5.2. Analiza kosztów w rachunku decyzyjnym

Decyzje podejmowane w przedsiębiorstwie mogą mieć charakter cząstkowy (dotyczyć wycinka działalności danej jednostki gospodarczej) lub całościowy (dotyczyć całej działalności) i obejmować działania w krótszym lub w dłuższym czasie.

Podjęcie decyzji może dotyczyć m.in.: wprowadzenia automatyzacji produkcji, wymiany maszyn i urządzeń, reorganizacji stanowisk pracy, zastąpienia dotychczasowego dostawcy materiałów innym kontrahentem, zmiany technologii wytwarzania produktu.

Rachunek efektywności decyzji gospodarczych może być oparty na szacunku lub być bardzo dokładny. Stopień dokładności pomiaru jest zależny od zakresu i jakości informacji o zjawiskach objętych decyzją. W każdej jednak sytuacji konieczne jest objęcie rachunkiem efektywności wszystkich zjawisk związanych z decyzją.

W pomiarze efektywności decyzji gospodarczych podstawowe znaczenie ma metoda obliczania efektywności — formuła umożliwiająca pomiar i porównanie efektów różnych możliwości działania. Zadanie to spełnia m.in. rachunek kosztów.

Złożoność i dynamika procesów produkcyjnych oraz wpływ otoczenia ujawniają się m.in. we wzroście złożoności programu produkcji, skracaniu cyklu życia produktu oraz zmienności czynników kształtujących wynik finansowy przedsiębior stwa. Powoduje to wzrost kosztów pozyskiwania informacji pochodzących z trądy cyjnych rachunków kosztów oraz zmniejszenie korzyści ich stosowania. W celu przeciwdziałania tym negatywnym skutkom na nowo wprowadza się w przedsiębior stwach rachunek kosztów zorientowany na zarządzanie firmą i charakteryzujący się