614
Diazometan znajduje rozliczne zastosowania w syntezie organicznej, na przykład do estiyfikacji kwasów karboksylowych:
RCOOH + CHjN, -► RCOOCHj + N2
Fotokza diazometanu jest praktycznym sposobem otrzymywana metylenu, najprostszego z karbenów:
CF^N2 hv - :CH2 + N2 metylen
Sulfonamid, który spowodował rewolucję seksualną
Jest to sulfonamid o złożonej budowie, będący aktywnym składnikiem Via-gry, preparatu który od roku 1998 zdobywa rosnącą popularność.
Fosfiny są formalnymi analogami amin
Analogiczne do amin związki wywodzące się z fosforowodoru PH3 nazywamy fosforami. Podobnie jak aminy, fosfiny mogą być pierwszo-, drugo- i trzeciorzędowe. Fosforowymi analogami czwartorzędowych amin są czwartorzędowe sok fosfoniowe:
(WH, (C6H,),P (CtHJ)4PłX“
(anfotosfina difenylofosfina trifenylofosfina sól tetra feny lo-
fosfoniowa
W odróżnieniu od amin, fosfiny są prawie zupełnie pozbawione własności zasadowych, ale są znacznie od amin lepszymi nukleofilami. Dlatego trifenylo-tosfina bardzo łatwo tworzy czwartorzędowe sole fosfoniowe w reakcji z halo-geooalkanami:
«W,P + RX -- [(C6H6)3PR]+X“
sól alkilotrifenylo-
fosfoniowa
Ogólny zapis syntezy soli alkilotrifenylofosfoniowych
Jedna z metod syntezy trzeciorzędowych fosfin polega na reakcji związków mgnezoorganicznych z trójchlorkiem fosforu, na przykład:
3 CjHjMgBr + PCI3 -► (C6H5)3P + 3 MgCIBr
synteza trifenylofosfiny
Charakterystyczna dla fosfin jest ich wielka wrażliwość na utlenianie. Alifatyczne fosfiny utleniają się tak łatwo, że spontanicznie zapalają się na powietrzu. Trifenylofosfina może być przechowywana bez specjalnych środków ostrożności, ale w odpowiednich warunkach łatwo się utlenia. Produktem utlenienia jest tlenek trifenylofosfiny, związek zawierający wiązanie P=0. Jest to silne wiązanie o dużej energii tworzenia, wynoszącej około 450 kJ/mol Powstawanie wiązania PO jest „siłą napędową” różnych reakcji, dzięki którym trifenylo-tosfina stała się odczynnikiem często używanym w syntezie organicznej.
W gjg * <c6h^p=o
tlenek trifeny-lofosfiny