246
Rys. 18.3. Szkic „dzwonowego" elekirolizcra dc otrzymywania gazów chemicznie aktywnych, i gmalgematu sodu. I - anoda, 2 - źródło prądu stałego, 3 - płynąca elektroda rtęciowa (Na* -e Na(Hg)), 4 - żeliwny dzwon izolujący, S - magazynowanie gazu, fi - roztwór elektrolitu
Rys- 18.4. Szkic elektrolizera do prowadzenia eleklrosyntezy pod kontrolowanym potencjałem obydwu elektrod roboczych: 1 - 1 elektroda robocza, 2 - sterująca jej potencjałem elektroda odniesienia, 3 - mieszadła, 4 - diafragma, 3-11 elektroda robocza, 6 - sterująca jej potencjałem druga elektroda odniesienia 7 - bipotcncjostat, feb, $ - roztwór elektrolitu
Ze względu na wysokie koszty budowy bipotcncjostatów i ich względnie niewielkie wartości sterowania wydajnością prądową, urządzenia te stosuje się głównie do clcktrosyntezy takich związków, których produkcja jest opłacalna bez względu na koszty, np. leki otrzymywane w ilościach rzędu kg/rok.
18.2. Elektrolityczne otrzymywanie metali
Szereg metali w stanic czystym otrzymuje się na drodze elektrolitycznej Należą do nich: Ag, Sb, Bi, Cd, Cu, Mn, Ni. Au, Pb oraz Zn.
Dla przykładu procedura stosowana przy produkcji miedzi elektrolitycznej zawiera następujące etapy: wydobytą rudę miedzi (o zawartości do 3% czystej miedzi) poddaje się mieleniu i flotacji. Faza poflotacyjna o zwiększonej zawartości miedzi (po oddzieleniu skały nośnej) poddawana jest spidnH a następnie jest redukowana termicznie w piecach hutniczych. PomjjH wówczas tzw. miedź czarna o zawartości do ok. 60% czystej miedzi Następnie oczyszcza się miedź hutniczą na drodze elektrolizy, trakąfjfl zwykle surowy metal hutniczy jako anodę, która ulega roztwarzaniu, a katodę stanowi metal już oczyszczony elektrolitycznie, na którym następuje dalsze osadzanie miedzi.
Schemat takiego elektrolizera podaje rys. 18.5.
Rys. 18.S. Schemat pojedynczej komórki elektrolizera do katodowego oayaaM jmH w kwaśnym roztworze CuS04. I - katoda miedziana, 2 - artS z hutniczej, 3 — „szlam anodowy" (źródło otrzymywania złota, cennych metali towarzyszących złożom miedzi)