Rys. 3-18. Dimetria: a) sześcian z wpisanymi w ściany w dimetrii, b i c) uproszczony sposób rysowania dimetrii okręgów wpisanych w ściany sześcianu [8]
prostej pionowej przechodzącej przez koniec ostatniego z nich odłożyć pionowo w dół od linii poziomej 9 odcinków jednostkowych i.ikich samych jak poprzednio (np. 9 • 5 mm = 4,5 cm). Półprosta |M(prowadzona ze środka układu osi aksonometrycznych i przechodząca przez koniec narysowanego w ten sposób 4,5-centymetrowe-)’<> odcinka pionowego (rys. 3-17) jest osią aksonometrycznąjc' na-c hyloną do pionu pod kątem 132°, gdyż 90° + arc tg(9/10)» 132”.
Aby w podobny sposób narysować w dimetrii os' /, trzeba odłożyć 8 odcinków jednostkowych na prostej poziomej i 1 odcinek na prostej pionowej przechodzącej przez koniec ostatniego odcinka poziomego. Półprosta poprowadzona ze środka układu osi aksonometrycznych i przechodząca przez koniec narysowanego w ten sposób odcinka pionowego (rys. 3-17) jest osią uksonometryczną / nachyloną do pionu pod kątem 97°, gdyż 90° + arc tg(l/8) ~ 97°.
Zgodnie z wyżej podanymi cechami aksonometrii dimetrycz-nej sześcian o bokach usytuowanych wzdłuż osi współrzędnych \. y, z ma w dimetrii (rys. 3-18) wymiary równoległe do osi aksonometrycznej skrócone w proporcji 1: 2 w stosunku do Ich długości rzeczywistej, a wymiary wzdłuż osi / i i pozostają bez żadnych skrótów tj., w stosunku 1:1. W dimetrii kwadraty stanowiące boki sześcianu przekształciły się w równoległoboki.
a okręgi - w elipsy. Osie elips wpisanych w równoległoboki są obrócone w stosunku do linii pionowych i poziomych o 7d>. Na rysunku 3-18 pokazano, w jaki sposób można uprościć rysowanie takich elips, zastępując je owalami, tzn. figurami składającymi się z odcinków łuków kołowych.
W aksonometrii ukośnej dwie osie współrzędnych są prostopadłe. Stosuje się kilka jej rodzajów. Jednym z nich jest aksonometria kawalerska.
W aksonometrii kawalerskiej płaszczyzna rzutu jest ustawiona równolegle do pionowej płaszczyzny współrzędnych i ukośnie względem linii rzutowania. Główny zarys przedmiotu jest równoległy do pionowej płaszczyzny rzutu.
Cechy aksonometrii kawalerskiej:
• układ osi na rysunku (wg PN-EN ISO 5456-3:2002): oś i jest pionowa, x! - pozioma, a / - nachylona pod kątem 45° do obu pozostałych osi (rys. 3-19a), przy czym możliwe są cztery warianty jej usytuowania, a tym samym cztery sposoby przedstawiania rysowanych obiektów (rys. 3-196);
35