Jeszcze większe zmniejszenie wartości współczynnika przepływu uzyskuje się przez stosowanie nacięć w postaci rowków na powierzchniach szczeliny uszczelniającej lub przez stosowanie konstrukcji powodującej wielokrotną zmianę kierunku przepływającej cieczy (rys.2.99c i d). Rozwiązanie d zwiększa jednak koszt wyprodukowania pompy i utrudnia wykonanie, w związku z czym stosuje się je raczej rzadko.
Jak wspomniano poprzednio, celem uszczelnienia wału wirnika pompy w miejscach jego przejścia przez kadłub jest:
— zabezpieczenie przed dostawaniem się powietrza do przewodu ssawnego pompy,
— zlikwidowanie lub przynajmniej zmniejszenie do minimum przecieków pompowanej cieczy.
Niespełnienie pierwszego warunku może prowadzić do zaburzeń w pracy pompy, aż do przerwania zasysania włącznie. W drugim przypadku występują straty pompowanego czynnika (co jest szczególnie ważne przy pompowaniu np. wody słodkiej, oleju smarowego lub napędowego itp.), a w razie przecieków wody morskiej — zalewanie zęz oraz intensywniejsze korodowanie elementów wyposażenia siłowni.
Wał uszczelniają dławice. Ze względu na rozwiązania konstrukcyjne rozróżnia się następujące rodzaje dławic:
— zwykłe z uszczelnieniem za pomocą szczeliwra elastycznego,
— zwykłe z uszczelnieniem elastycznym i zamknięciem hydraulicznym,
— ślizgowe (tarczowe).
Dławica zwykła z uszczelnieniem elastycznym pokazana jest na rysunku 2.100. Przy wyjściu wału pompy z kadłuba znajduje się komora, w której umieszcza sic uszczelnienie 3 złożone z krążków z elastycznego (miękkiego i podatnego) szczeliwa. Szczeliwo dociskane jest dławikiem 4, a dzięki swej podatności wskutek ściskania przylega do wału 2 wirnika.
Rys. 2.100. Dławica zwykła z uszczelnieniem elastycznym: 1 - kadłub pompy, 2 - wał wirnika, 3 - szczeliwo, 4 - dławik.
132