DŁAWICE
Dławice w części wodnej pomp tłokowych znajdują się w miejscach przejścia przez kadłub pompy drągów tłokowych lub tłoków nurnikowych. Zadaniem ich jest uszczelnianie wnętrza cylindrów przed dostawaniem się powietrza w czasie suwu ssania i ubytków pompowanej cieczy w czasie suwu tłoczenia, a więc zabezpieczenie przed powstawaniem strat objętościowych i zakłóceniami w pracy.
Typowa dławica przedstawiona została na rysunku 2.25. W komorze układa się szczeliwo 3 i dławik 4. Dociągając dławik śrubami 5, powoduje się odkształcanie miękkiego szczeliwa, a tym samym zwiększa stopień jego przylegania do trzonu tłokowego pompy. W miarę zużywania się szczeliwa i pogarszania uszczelnienia można je polepszyć do pewnych granic, dociskając ponownie dławik. Dolna część tulei 6 zapewnia właściwe prowadzenie uszczelnianego trzonu.
Rys.2.25. Dławica zewnętrzna trzonu tłokowego:
1 - kadłub pompy, 2 - trzon tłoka, 3 - szczeliwo, 4 - dławik, 5 - śruby dociskowe. 6 - tuleja
prowadząca.
Szczeliwo układa się w komorze w postaci oddzielnych pierścieni, wykonanych najczęściej ze sznura o przekroju kwadratowym. Styki poszczególnych pierścieni należy ściąć skośnie i w każdym układanym pierścieniu przedstawiać je najlepiej naprzemianlegle, aby nie dopuścić do przecieków cieczy lub powietrza przez szczelinę. Mogłaby ona utworzyć się wzdłuż kolejnych styków pierścieni, gdyby je ustawiono jeden nad drugim. Dodatkowe znaczenie ma wywieranie nacisku skierowanego w odpowiednim kierunku ma stożkowy kształt dolnej części dławika 4 i górnej części tulei 6.
W pompach o wyższych ciśnieniach spotyka się niekiedy uszczelnienia dławic w postaci pierścieni o przekroju w kształcie litery U lub V, jak pokazano na rysunku 2.26. Pierścienie o tym kształcie są dociskane do trzonu przez ciśnienie przedostającej się z cylindra cieczy i to z tym większą siłą, im wyższe jest działające ciśnienie.
Na uszczelnienia miękkie, używane do pomp przetłaczających ciecze zanieczyszczone, stosuje się sznury z włókien roślinnych lub azbestowych, łojowane, impregnowane i grafitowane oraz pierścienie skórzane, tekstylno — gumowe z ewentualnymi przekładkami wzmacniającymi lub wykonane z tworzyw sztucznych.
60