OMiUP t1 Gorski(5

powietrze napełnia przestrzeń pomiędzy wirnikami i kadłubem (rys. 3.63a), a następnie jest sprężane i przetłaczane na drugą stronę kadłuba (rys. 3.63 b, c). Gdy przestrzeń między kadłubem a wirnikiem, w którym zamknięta jest dawka przetłaczanego powietrza, zostanie połączona z przestrzenią tłoczną (rys. 3.63d), to W pierwszej chwili nastąpi gwałtowny przepływ powietrza z przestrzeni tłocznej do przestrzeni międzyzębnej, jak wskazują strzałki na rys. 3.63 d. Dopiero w chwilę później, gdy oba wirniki przyjmą położenie jak na rys. 3.63e, rozpocznie się proces statecznego sprężania powietrza i jego wytłaczanie poza dmuchawę. Powietrze wytłaczane jest w sposób pulsacyjny, co powoduje głośną pracę dmuchawy.

Dmuchawy Roota są najczęściej napędzane przez silnik spalinowy, z którym współpracują poprzez przekładnię zębatą zwiększającą obroty. Jeżeli współpracujący silnik jest wykonany jako nawrotny, dmuchawa musi mieć zawory sterujące przepływem powietrza tak, aby jego kierunek był stały i niezależny od kierunku obrotów wirników roboczych dmuchawy. Przykład takiego rozwiązania konstrukcyjnego przedstawiono na rys. 3.64. Przestawienie zaworów 4 i 5 związane jest z mechanizmem przesterowania silnika.

Rys. 3.64. Dmuchawa Roota z zaworami przesterowania: al praca dmuchawy przy obrotach górnego wirnika w prawo, bl praca dmuchawy przy obrotach górnego wirnika w lewo, 11 kadłub, 21, 31 wirniki robocze, 41 zawór ssawny, 51 zawór tłoczny.

Dmuchawy Roota osiągają spręż rzędu 1,5 do 1,7, a stosowane prędkości obwodowe wynoszą od 30 do 35 m/s. Charakterystykę dmuchawy Roota pokazano na rys. 3.64. Ma ona przebieg typowy dla wyporowych maszyn sprężających (stromość przebiegu, zależność sprężu i wydajności od prędkości obrotowej).

Do wyporowych dmuchaw rotacyjnych należą również stosowane niekiedy dmuchawy śrubowe, których zasadę działania omówiono w rozdziale 3.2. Dla przykładu w zespole turbospalinowym Elliot—Lysholm (1840 kW) zainstalowane ^s4 dwie dmuchawy śrubowe w układzie dwustopniowym z chłodzeniem miedzy-stopniowym. Dmuchawa pierwszego stopnia spręża powietrze od ciśnienia 0,098

285