OMiUP t2 Gorski)6

Odmianą hydraulicznych maszyn sterowych — obecnie stosowaną bardzo szeroko dla swych zalet, są maszyny sterowe z siłownikami typu tłokowego (rys. 7.36). W przeciwieństwie do siłowników nurnikowych, siłownik tłokowy może pracować samodzielnie (rys. 7.366), chociaż najczęściej pracują one zespołowo, parami w ustawieniu równoległym.

Rys. 7.36. Hydrauliczne tłokowe maszyny sterowe: a) dwutłokowa; b} jednotłokowa na dwa trzony sterowe; c) dwutłokowa z zębatym tłoczyskiem i zębatą sterownicą; d) dwutłokowa o wahliwych cylindrach

1 — cylinder; 2 — tłok; 3 — tłoczysko; 4 — łącznik; 5 — ucho; 6 — sterownica; 7 — sworzeń sterownicy; 8 — łożysko przegubów; 9 — osłona tłoczyska; 10 — zębatka tłoczyska; 11 — prowadnica zębatki; 12 — sterownica zębata; 13 — sworzeń cylindra; 14 — trzon sterowy

W rozwiązaniach na rys. 7.36a oraz 7.36b skojarzenie ruchu posuwisto-zwrotnego tłoka siłownika z ruchem obrotowo-wahadłowym sterownicy następuje za pomocą łącznika 4 zamocowanego przegubowo w łożysku 8. Rozwiązania tego rodzaju są typowe dla maszyn sterowych z siłownikami tłokowymi.

Innymi — znacznie rzadziej spotykanymi rozwiązaniami są konstrukcje przedstawione na rys. 7.36c oraz rys. 7.36d. Na rys. 7.36c ruch posuwisto-zwrotny trzonu tłokowego przekazywany jest na sterownicę przez zębatki 10 zamocowane na swobodnych końcach trzonów tłokowych. W takim rozwiązaniu sterownica powinna mieć nacięty wieniec zębaty.

Ruch obrotowo-wahadło wy trzonu sterowego uzyskuje się bezpośrednio przez ruch tłoków 2, z tym że gdy jeden tłok przesuwa się np. w prawo, to drugi musi w tym czasie przesuwać się w lewo i odwrotnie. Oba te ruchy muszą być zsynchronizowane w celu poprawnej i właściwej pracy maszyny sterowej.

Zespół dwutłokowy o wahliwych cylindrach (rys. 7.36d) podobny jest w swym działaniu do rozwiązania przedstawionego na rys. 7.35d, z tym że mamy do czynienia z elementem roboczym (tłokiem) dwustronnego działania, co polepsza skuteczność działania.

296