Ogólne podstawy fotogrametrii
15
RYSUNEK 9. Wyznaczenie punktów i linii charakterystycznych na zdjęciu lotniczym
się zdjęcia dwoma kamerami o różnych ogniskowych. Cały teren zostaje pokryty zdjęciami wykonanymi kamerą o krótkiej ogniskowej (drobna skala), a pewne fragmenty terenu (wzdłuż osi nalotu) zostają zdjęte kamerą o długiej ogniskowej (większa skalać.
prace nie wymagające dużej dokładności dla zdjęć lotniczych prawie i 3°), można przyjąć, że punkt główny ma właściwości punktu nnadirowego.
lotniczych nazywamy stosunek długości odcinka na zdjęciu do adąjącego mu odcinka wjereniei zapisujemy w postaci ułamka 1/m. ‘ ściśle pionowe, a fotografowany ziomy, to skalę zdjęcia można ibieóstwa trójkątów ABS i abS
i zależności wynika, że przy kowej kamery f, skala zdjęcia cjonalna do wysokości foto-fMy; stała wysokość lotu, ^proporcjonalna do wiel-eryj£ tej samej wysokości | w różnych skalach, stosu-cowych. Zależność ta fotogrametrii leśnej. W igo wykonuje
b o |
a |
\ I |
/ |
\ ; |
/ |
\ |
/ |
\ | |
s/ |
V |
/ |
\ |
/ |
\ |
/ |
i |
/ |
\ |
/ |
\ |
/ |
\ |
a/ 77^77^77^. |
\b t |
RYSUNEK 10. Wyznaczenie skali pionowego zdjęcia lotniczego P-2)
Skalą zdjęcia_nachylonegojest innajiLróżnych-częściach zdjęcia, nawet przy założeniu, że zdejmowany teren jest płaski i poziomy. Skala ulega zmianie wzdłuż głównej pionowej zdjęcia (maleje w kierunku punktu zbiegu). Zachowuje ona stałą wartość na poszczególnych liniach poziomych (dla każdej linii poziomej jest inna). Wzdłuż linii poziomej przechodzącej przez punkt izocentryczny skala zdjęcia pochylonego jest taka sama jak dla zdjęcia pionowego, wykonanego z tej samej wysokości. Linia ta, zwana linią niezniekształconej skali, dzieli zdjęcie na dwie części. Jedna część, na której znajduje się punkt główny, posiada skalę mniejszą niż zdjęcie pionowe wykonane z tej samej wysokości i druga - skalę większą (znajduje się na niej punkt nadirowy). Graficzne zobrazowanie zmienności skali wzdłuż głównej pionowej zdjęcia nachylonego przedstawia rysunek 11. Pokazano na nim odtworzone na płaszczyźnie zdjęcia nieskończenie małe okręgi, których środki znalazły się odpowiednio w punkcie głównym, izocentrycznym i nadirowym.
Skala zdjęcia pionowego terenów o dużej deniwelacji będzie różna, .w różnych częściach zdjęcia (rys. 12). Spowodowane to jest różną odległością środka rautów od poszczególnych fragmentów terenu. Na rysunku zaznaczono równej długości odcinki położone na różnych wysokościach w terenie. Długości tych odcinków na zdjęciu lotniczym mają różną długość (inna skala). Dla takich zdjęć można wyznaczyć skalę średnią, zdając sobie sprawę, że dla różnych części zdjęcia może ona zna- ■ cznie różnić się od skali rzeczywistej (zależeć to będzie od wielkości A H).
W praktyce najczęściej mamy do czynienia z takim przypadkiem, że teren nie jest płaszczyzną poziomą, a zdjęcie lotnicze nie jest dokładnie pionowe. Rzeźba terenu i nachylenie zdjęcia powodują na zdjęciach zniekształcenia liniowe i kątowe. Zniekształcenia spowodowane nachyleniem zdjęcia można usunąć przez przetworzenie zdjęć. Przetworzone zdjęcie obarczone jednak będzie błędami z tytułu deniwelacji terenu. Dlatego też obraz na zdjęciu nie jest dokładną mapą fotograficzną w ściśle określonej skali.
Wielkość radialnego przesunięcia punktu z tytułu deniwelacji terenu można wyznaczyć na podstawie rysunku 13 (zdjęcie
RYSUNEK 11. Zmienność skali zdjęcia nachylonego wzdłuż głównej pionowej w