Ogólne podstawy fotogrametrii
12
Ponieważ dodatkowo wykonuje się po dwa zdjęcia na początku i końcu szeregu stąd ogólna liczba zdjęć dla całego obszaru (N) będzie wynosiła:
N=n+ns4
Właściwości geometryczne zdjęć lotniczych zależą od położenia kamery lotni-czej w przestrzeni. Rozpatrzmy przypadek ogólny, tzn. gdy zdjęcie jest nachylone (rys. 7). Niektóre punkty i linie takiego zdjęcia posiadają szczególne właściwości. Nazywamy je punktami i liniami charakterystycznymi zdjęcia lotniczego. Na rysunku przedstawiono płaszczyznę terenu T, płaszczyznę zdjęcia 7t (nachylona do płaszczyzny terenu pod kątem a), płaszczyznę główną pionową V, przechodzącą przez oś optyczną kamery i prostopadłą do płaszczyzny terenu T, oraz płaszczyznę ' horyzontu H, przechodzącą przez środek rzutów S i równoległą do płaszczyzny terenu T. Krawędź przecięcia płaszczyzny V i rt nazywamy główną pionową zdjętia w (linia największego spadku płaszczyzny zdjęcia). Linie prostopadłe do głównej pionowej nazywamy liniami poziomymi hh. Linię poziomą przechodzącą przez punkt główny zdjęcia o nazywamy główną poziomą h0 h0 , a poziomą będącą krawędzią przecięcia płaszczyzny horyzontu H z płaszczyzną zdjęcia rt - linią horyzontu hz hz.
Punktami charakterystycznymi zdjęcia są: punkt główny zdjęcia o, punkt nadi-rowy n, punkt izocentryczny i oraz główny punkt zbiegu z.
■fi Punkt główny zdjęcia o jest rzutem prostokątnym środka rzutów S na płaszczy
li znę zdjęcia. Ma on duże znaczenie przy różnego rodzaju opracowaniach fotogramem: ■ trycznych. Praktycznie wyznaczamy go za pomocą znaczków tłowych. Stanowi on
początek układu współrzędnych tłowych zdjęcia lotniczego.
Punkt nadirowy n jest punktem przebicia płaszczyzny zdjęcia przez prostą pionową przechodzącą przez środek rzutów S. Punkt ten jest punktem zbiegli wszystkich linii prostopadłych do płaszczyzny terenu T. Kierunki wychodzącez punktu nadirowego nie są zniekształcone z powodu deniwelacji terenu, posiadają zniekształcenia wynikające jedynie z nachylenia zdjęcia.
Punkt izocentryczny i jest punktem, przebicia płaszczyzny zdjęcia itprzez. RYSUNEK 7. Punkty i linie charaktervstvcz- anm.iunn. i,„*„___-,,i:Prja ) ra-
Ogólne podstawy fotogrametrii
ry i prosta pionowa przechodząca przez środek rzutów J znajdują się w punkcie izocentrycznym, nie mają z nachylenie zdjęcia i są równe odpowiednim kątom wiernokątnego odwzorowania). Posiadają one jedyn deniwelacji terenu.
Główny punkt zbiegu z jest punktem przebicia pł główną pionową zdjęcia w. Jest on punktem zbiegu | ległych do prostokątnego rzutu osi optycznej zdjęi (kierunek zdjęcia).
Wszystkie punkty charakterystyczne znajdują się Od punktu głównego, odległości pozostałych punktó' wyznaczyć na podstawie kąta nachylenia zdjęcia a i (rys. 8).
RYSUNEK 8. Wyznaczenie punktu nadirowego i izocentrycznego
Odległość punktu nadirowego n od punktu głów on=f tga
Odpowiednio dla punktu izocentrycznego i i głó ści te wynoszą:
. , 1 ot =/ tg - a
oz =/ctg a
Charakterystyczne punkty i linie zdjęcia lotnie zdjęciu. Można je ustalić zaczynając od wyznać: wyznaczenia za pomocą znaczków tłowych zd kierunku nachylenia bańki libeli wykreślić główit na prostej w obliczone wartości on i oi, wyzn i izncentrycznepn irv<; Ot_I