19
męskie) lub lewym (M. Olrić 1971). W orlcnliicji według slrnn śwluln obserwuje się przeważnie układy l'-W I N-S. Co do wyposażeniu grobów, 10 prawie wszędzie widzimy Ic same kutegorie ozdób i innych przedmiotów niecenimlcznych, w części kultur niezbyt wielkii Ilość ceramiki (zwykle 1-2 naczyń), chociaż w niektórych grupach bywa władnie nu odwrót (np, grupo Cscpcl), l/.n. naczyń spotykamy sporo. W zakresie więc obrządku pogrzebowego mamy do czynieniu z dość dużym zróżnicowaniem, jedli chodzi o cały interesujący nas obszar. Natomiust wyruźne podobieństwa pod tym względem będę zachodzić, jak zobaczymy niżej, w obrębie pewnych stref kulturowych.
3. POSZCZEGÓLNE STR1PY 1 CENTRA OSADNICZE
Na całym obszarze, objętym wczcsnobrązową cywilizacją środkowoeuropejską, dudzą się wyróżnić pewne strefy czy centra o szczególnie bliskich cechuch kulturowych, wykazujące przy tym różny stopień powiązania z innymi rejonami (ryc. 7).
STRUPA DORZDCZA ŚRODKOWEGO DUNAJU
Jeden z najstarszych ośrodków wyróżniono w dorzeczu środkowego Dunaju, gdzie — jak wspomniano — w okresie postvućedolskim rozwijają się grupy: lubliańska (Laibachcr Moor), Vinkovci, Samogyv6r, Makó, a nieco później pojawia się kultura nagyrćvsku i różne grupy pokrewne, jak Óbćba-Pitvaros, Murei. Z kręgiem tym jest niewątpliwie genetycznie związana kultura unietycka ze wszystkimi jej lokalnymi odmianami typu Wiesclburg czy Unterwólbing. Z czasem powstaje niejako wtórny ośrodek unietycki w dorzeczu Górnej Łaby i Odry.
- a/ , /Jnagl', | |||||
jjf |
V%\J |
ill |
Ryc. 7. Najstarsze wczcsnobrązowe ośrodki osadnicze i metalurgiczno w Europie, Anatolii i na Kaukazie.
Wg. J. Machnika