P1130636 resize

X

C

Ryc. 14. Majdan Mokwiński (Polesie Wołyńskie). Rzut poziomy chały z początków epoki brązu I _ zuld Mislwy kulluiowrj w chacie, 1 - ognfiko. 3 - Siady po shipach konstrukcji chaty, 4 - Siady po kolkach, i - dawny btaas jetiota. * - linie cięd profilowych, 7 - mlejtca znalezienia poszczególnych zabytków nicceramicznych. Wg T. Sulimizikicgo

Pracownie krzemieniarskie i kopalnie

Pracownie krzemieniarskie, które można by przypisać kulturze Chłopice-Veselć, mają charakter przydomowy. W każdym bądź razie razem z materiałem pochodzącym z tych pracowni lub w pobliżu, występują zabytki typowe dla osad. Tak się ma rzecz w Bonowicach, woj. częstochowskie (J. Machnik 1964), we wspomnianych wyżej Stochach Annopolskich, czy też na stanowiskach wołyńskich, jak w Zozowie czy Gródku w rejonie Równego (I. Swiesznikow 1974, s. 98, 118). Nie były to — jak się wydaje — pracownie specjalistyczne, a produkujące różne używane na co dzień wyroby, łącznie z grocikami i siekierami krzemiennymi. Na obszarze Wołynia zarejestrowano też miejsca wydobywania krzemienia związane m. in. z grupą gródecko-zdołbicką (I. Swiesznikow 1974, s. 97, 98) oraz znaleziono rogowe narzędzia górnicze (Gródek Wołyński). Nie wykluczone, że jedna z ostatnio odkrytych kopalń w rejonie Polan, woj. radomskie (R. Schild 1976), eksploatowana była właśnie w okresie trwania kultury Chłopicc-Ycseló.

Obrządek pogrzebowy

Groby kultury Chłopice-Veselć rzadko tworzą większe skupiska, które można byłoby określić mianem cmentarzysk. Za takie można uznać jedynie eponimiczne cmentarzysko w miejscowości Vesclć w pobliżu Trnava), PeS-tan (okr. w południowo-wschodniej Słowacji‘(V. Budinsky-Krićka 1965). Liczyło ono 32 pochówki (tabl. XIV). Najczęściej spotykamy jeden, dwa, najwyżej kilka pochówków, jakkolwiek mogą się one znajdować w obrębie późniejszychwiększych nekropoli kultury mierzanowickiej (np. Mierzanowice, woj. tarnobrzeskie), strzyżowskiej (np. Torczyn, rej. Łuck) lub wchodzić w skład zgrupowań grobów kultury ucharów dzwonowatych (np. Święcice, woj. kieleckie). Lokowane są najczęściej na wzniesieniach, być może w niedużej odległości od osad lub obozowisk, chociaż nie posiadamy w tym względzie odpowiednich obserwacji. W Iwanowicach na stanowisku „Klin” odkryto groby, ale brak tam śladów osady. Natomiast w Pobiedniku pod Krakowem na drugiej terasie Widy,