Obraz8 (50)

płytkami białka ta pontocł wiytart wodorowych lub asmipolarnych, nadaję plutonowi slaatyetneśś, co porwało płytkom białkowym przaauwac alf wobec ałobla pod wpływa* aił mechanicznych (wyrabiania ciaata).

I.l.f.j. Produkcja 1 aaatoaowanla białka z drobnouatrojów Jednokomórkowych (SCPJ

■Łat«ca iwiatowa produkcja białka, biorąc pod uwagę wazyatkio'tródla roiłinna i zwierzęce, wynoai ok. tS min t/r. Jaat to wlalkość niewystarczająca wobae gwałtownego waroatu demograficznego. fzecuj# aię,' to dwiatowy deficyt białka, który wynoai obaonia 1S min t/r., w następnych latach badtia alf pogłębiać.

Oaficyt białka apowodowal, to poza tradycyjnymi metodami jago pozy akiwania oeracowano i wdrożono do przamyalu niakonwancjonałna, mikrobiologiem* apoaoby jago wytwartania. Produkty takia okraślana akrOtam SCP felngle cali protein), co oznacza: "białko z drobnoustrojów jednokomórkowych* uzyakuja się dzigki hodowli mikroorganizmów (bakteria, grzyby, glony, płatnia) na tanich 1 łatwo doatfpnych podłożach (mikrobiologiczna produkcja białka na podłotach węglowodanowych, np. melaaowyoh, jaat od dawna znana i wykorzyatywana do produkcji droidty opożywczych i pa azowych).

Sabatratami w nowoczesnych technologiach produkcji SCP aogg by Cl

-    n-ałkany e₍*c,_a (najczęściej wykorzystuje alg rafinowany naftg i •itaze frakcja olejowe, bogata w n-parafiny),

-    matanol i etanol (zalety tych amrowcOw jaet czystość Ł rozpuaz-csalmoac w wódzia),

-    aciaki i odpady przepałowa, np. wywary gorzałnłcza, serwatka,. odpady i acłcki z krochmalni, płynna i etałe odchody zwlerzyt, aloma, ługi poaulfitow*, oeedy czynne biologicznych oczyasczalni ścieków (wykorzystani* wymienionych surowców do produkcji biomary jaat podwojnia calowa, gdyl nia przetworzone atanowiy w większości dut* zagrożenie dla

"irodowiaka naturalnego).

Ujemny oachy mikrobiologicznych metod syntezy białka jest koniscznotc szczególnie dokładnego oddziałania bioouay od nie przaraago-wanago subatratu, a nastgpnia przeprowadzania kiikuetapowaj obróbki technologiczne j uzdatniającej białko do konsumpcji (w odróżnianiu od białks wytwarzanego przez zwiarzgta, która od momentu powstania jaat praktycznie gotowa do apetycie). Procesy uzdatniania białka produkowanego przez mikroorganizmy polega jg na miatetaniu otoczak i ścian komórkowych w calu umotUwlcnie prtyewojanin przez zwiarzgta i ludzi treści komórek drobnoustrojów. Procesy ta ay drogi# i atanowiy ok. 50-90* koastów produkcji SCP.

Produkowana obecni# SCP przatnaczona jaat głównie jako paśza dla

114

zwlartyt domowych, drobiu Ł ryb. Zastoeowanle w gospodarce Żywieniowej otlowieka jest na razie niewielkie zn względu na nie de końce wyjeśnlone dotyd problemy toksykologiczna, a ta kto na ogólny nlechgC lodzi de •poiywanla pokarmu nietypowego pod względem postaci i eneku, który znacznie odbiega od tradycyjnych potraw apożywanych przez człowieka. Obaonia na świacie wytwarza alg SCP w kilkunastu zakładach, mejwiębaze wytwórnia znajduję alg we Włoszech, w. Brytanl, RFN i'Japonii.

2.!•10. Biogaz

Naturalna materiały organiczna pochodzenia roślinnego Ł zwierzęcego mogy byC wykorzyatana jako surowca energetyczna. Poddawana fermentacji beztlenowej ulegejg przekształceniu w biogaz. którego głównym składnikiem jaat metan.

Najczęściej stosowanymi surowcami do otrzymywania biogazu aą odpady roślinne 1 odchody zwlercgc*. Materiałami wsadowymi do procesów fermentacji mogy być osady z oczyszczalni ścieków i nadwyżki osadu czynnego, jak również różnorodna odpady przamyalu roi no-spożywczego. m.Łn. aciaki z zakładów mleczarskich, browarów, gorzelni, cukrowni, papierni oraz rzatnl. Procesowi fermentacji beztlenowej mogy byC poddana w zasadzie prawie wszystkie zwlyzkl organiczna, z wyjgtklem lignin i niektórych węglowodorów.

Główny potywkg dla bakterii beztlenowych w procesie fermontoeji stanowię! węgieł (z węglowodanów) oraz azot (z protein). Węgiel zużywany jaat w ilościach 15-30 razy większych nit azot. w pierwszym etapie beztlenowego procesu rozkładu materii organicznej następu jo hydrol ityczny rozpad zwlyzków wielkocząsteczkowych na prosta zwlyzkl organiczno o mniejszej liczbie atomów węgla. H drugim etapie, w wyniku rozwoju bakterii powodujgeych dałazy rozkład materii organicznej, tworzy alg nitaze kwasy organiczna (octowy, maslowy, propionowy) i ich aole, alkohole oraz CO,, H,, H,S i NH], przy czym szybkość przebiega procesu zalety przede wszystkim od temperatury. W trzecim etapie zachodzi właściwa fermentacja metanowa, podczas która] pod wpływam bakterii następuje przemiana materii organicznej z utworzeniem CO* i II,, • następnie cm*. Ma proces fermentacji hamująco wpływa obecność soli metali elętkieb, detergentów, środków ochrony roślin, nawozów mineralnych i antybiotyków.

Jakość i wydajność biogazu zaloty od jakości masy wsadowe). Wsad biomasy przeznaczonej do fermentacji powinien być odpowiednio rozcieńczony wody, a odpady roślinna rozdrobniona, w colo umożliwiania lopeaego kontaktu * bakteriami, lewartośó euchsj mnoy w osadzie fermentacyjnym powinna wynosić 5-10%.

Duto znaczenia w omawianym procesie na utrzymywania na odpowiednim poziomie pH oraz temperatury. Jakkolwiek bakteria nataaogaana rozwija)y

11S