energii dla procesu tworzenia ATP. Utlenienie jednej cząsteczki NADH daje energię do powstania 3 cząsteczek ATP. NADH powstały w procesie fosforylacji oksydacyjnej umożliwia powstanie 30 cząsteczek ATP, przy czym 2 cząsteczki NADH powstałe w procesie glikolizy mogą dać energię dla 2 lub 3 cząsteczek ATP, w zależności od rodzaju komórek, w których zachodzi proces oddychania. W komórkach mięśni szkieletowych i mózgu, ze względu na zwiększone zapotrzebowanie na energię niezbędną do przemieszczenia powstającego w czasie glikolizy NADH przez błonę wewnętrzną mitochondrium do przestrzeni mię-dzybłonowej, zysk energetyczny wynosi 2 cząsteczki ATP. Utlenienie 2 cząsteczek FADH powoduje syntezę 4 cząsteczek ATP. Całkowity zysk energetyczny utlenienia glukozy, wraz z dwiema cząsteczkami ATP powstałymi w procesie fosforylacji glukozy wynosi 36-38 cząsteczek ATP. Końcowym akceptorem wodoru jest tlen. Schemat oddychania komórkowego ilustruje rysunek 5.6.
Glukoza
Pirogronian
Acetylo-\ CoA
Transport elektronów i fosforylacja oksydacyjna
: ■ •- ’ . •' Mitochondrium
liii
2 NADH - 4-6 ATP 2 NADH - 6 ATP |
6 NADH -18 ATP |
32 lub 34 ATP |
Fosforylacja |
2 FADH2 - 4 ATP |
oksydacyjna |
Mechanizm oddychania u ptaków różni się zasadniczo od oddychania u ssaków. Spowodowane to jest odmienną budową anatomiczną układu oddechowego oraz zwiększonym zapotrzebowaniem na tlen, związanym z szybszą przemianą materii i energii.
Razem: 36-38 ATP
Rys. 5.6. Liczba cząsteczek adenozynotrifosforanu (ATP) uzyskana w wyniku beztlenowego rozkładu glukozy i utleniania komórkowego w mitochondrium