PICT0007 (24)

ojpśrę) ^rTwÓl'CZOŚĆ

Zygmunta Krasińskiego

Nie-Boska komedia

w konfederacji barskiej. Heniów* ski t poematu dygresyjnego to prosty, ubogi szlachcie, który lekkomyślnie przepuścił majątek i tuszył w świat szukać fortuny. Słowacki wyraźnie pragnie od* poetyzować swego bohatera, uczynić go człowiekiem jak najbardziej przeciętnym. A to od* dala go od Kordiana, Gustawa, Konrada. Zbliża natomiast do Tadeusza Soplicy.

• Jest dwóch bohaterów utworu. Tytułowa postać poematu Polak, patriota, pozostawia na-rzeczona, by ruszyć do boju, ale,., to całkiem zwykły szlachcic. którego czeku pasmo zupel* nie niezwykłych przygód. To jakby Tadeusz z Soplicowa, który wyrusza w świat, żeby bić się za ojczyznę, 1 polem uczestnik niezwykłych wydarzeń. Oftófc tytułowego bohatera występuje tu inny. jeszcze wużnjcjs/y. Jest nim sum Słowacki, który co rusz wypowiada się w sławnych dygresjach.

Beniowski jest swego rodzaju dyskusja, poetyckim pojedynkiem z „bogiem litewskim" -Mickiewiczem. Słowacki celowo wprowadza zbieżności z epopeja Mickiewicza. Traktuje je jednak w sposób swoisty, odwraca motywy z Bana Tadeusza, n nawet poddaje je pomniejszeniu. przedstawia w karykaturze. Na przykład; w Banu Tadeuszu toczy się proces o zamek. Beze

niowski miał proces o wioskę graniczni); Sędzia Soplica był zapobiegliwym gospodarzem obdarzonym duża dozi) zdrowego ro/si)dku, jego odpowiednik w Beniowskim, Starosta lżuławski, jest dziwakiem na pograniczu obłąkaniu; u Mickiewicza Ksiądz Robak powstrzymuje szlachtę dobrzyński) od najazdu na Sopli-cowo, u Słowackiego ksii)dz Marek organizuje najazd konfederatów tui majątek Starosty,

Prozaicznego bohatera umieszcza Słowacki nu tle niezwykłych wydarzeń. Wspominając na początku o „epoce krwawej", stwarza złudzenie, że Beniowski będzie wybitnym bojownikiem o wolność ojczyzny, Tylko przypadkiem jednak znajdzie się on pod oblężonym Batem i żadnej roli w obronie tej twierdzy nic odegra. Jest on bowiem bohaterem nic tylko odpoetyzowanym, ale i ndhcroiznwunym, dlatego staje się niemuł karykatur!) bohatera romantycznego. Tworząc nowy typ bohatera, Słowacki parodiuje utarte schematy romantyczne.

Dziś uznajemy Beniowskiego za jedno z największych arcydzieł poezji romantycznej. Dowodem żywotności tego dzieła było tn.in. powodzenie, jakim cieszyła się adaptacja sceniczna poematu dokonana przez Adamu 1 lunuH/kłcwic/a.

Okoliczności powstania W chwili wybuchu powstania listopadowego Krasiński znajdował się za granie!}, Pragnął powrócić do kraju, lecz powstrzymał go stanowczy zakaz ojca. Jednak wydarzenie to wstrząsnęło wyobraźnia młodego człowieka, choć interpretował powstanie przez pryzmat spojrzenia ojca; w kategoriach rewolucji społecznej. Poeta chciał dać wyraz swoim poglądom i to z pewności!) stuło się jedni) / przy czyn napisania Nie-Hoskiej konie dii. / pewności)) złożyły się na to także zainteresowania Krasińskiego zajmowała go historia, mnóstwo czytał o rewolucyjnych wybuchach w przeszłości, rozważał je - zapragnął zatem ująć temat rewolucji i swoje refleksje w dramat. Zainteresowanie historią walk arystokracji, lektury i podróże, zwłaszcza nastrojowe zwiedzanie zamczysk, grobów, surkolagów, w połączeniu ze współczesną sytuacją polityczną w Hu ropie spowodowały narodziny Nie*Boskiej komedii w roku 1835.

Problematyka

*    wymiar etyczny - walka dobra ze ziem, dyskusja o moralnych powinnościach poety, konsekwencjach niemoralnego czynu; buntu, niesprawiedliwości, zdrady małżeńskiej

*    temat |MH/jl 1 ml\jl porty (dzieje rodziny hrabiego I Icmyka)

*    dramat rodzinny ro/dżwięk pomiędzy prozą życia u powołaniem poety

*    dramat o rewolucji - próba analizy zjawiska, definicji, wytłumaczeniu dziejów przez piw widencjuli/m (wyroki Boskie)