PICT0015 (20)

sprawa w wierszu - można to sformułować (jednak niekoniecznie w ten sposób) tak: „Pokolenie Baczyńskiego to faktycznie wiersz

-    portret pokolenia Kolumbów

-    ich los jest tam najważniejszy”. Ale może być tak: „Portret dziecka w wybranymi trenie Kochanowskiego”. I mimo że tren ukazuje ból ojca, kryzys filozofii - to jednak skupiamy się na portrecie UrszuUri. Gdy temat nie precyzuje kierunku poszukiwań, trzeba określić go samodzielnie. Na przykład: „Interpretacja utworu Naborowskiego Krótkość żywota”. Tematem wiersza jest przemijal-ność, znikomość ludzkiego życia ukazana w kilku strofach. Jak? To ciąg dalszy pracy.

4. Jak to ujął poeta? Odpowiedź na pytanie jak - zaczynamy od obserwacji tytułu. Zawsze coś znaczy, nawet jak go nie ma, serio - warto to napisać. „Pozostawiony bez tytułu - mógłbym go zatytułować tak i tak”... Za słuszne zdanie o tytule komisja ma prawo i obowiązek doliczyć punkty. Przykład: W malinowym chruśniaku Leśmiana -już tytuł informuje o przestrzeni utworu, sytuuje scenę, ustala tło.

5. Kilka słów o konstrukcji. Nawet jeśli zadaniem Twoim jest tylko interpretacja - bardzo dobrze jest na początku pracy uporządkować kilka informacji o utworze. Dosłownie: gatunek, kto mówi, jaka jest sytuacja liryczna. Czy to liryka wyznania, pierwszoosobowa, pośrednia czy bezpośrednia sytuacja - kto do kogo i po co mówi. Nie ma mowy, żeby te uwagi nie daty pracy wyższego poziomu, a na maturze - punktów.

6.    Obrazy wiersza.

Teraz - obserwacja i próba zrozumienia kolejnych strof lub obrazów wiersza - celowo nie mówimy o analizie - bo to co innego. Szukamy sensu, przestania. Poeta definiuje pokolenie - jak, dlaczego? Pisze o swoim uczuciu

-    jakie ono jest, formułuje pogląd filozoficzny - jaki, czemu. Uwaga - podział sensu nie musi przebiegać tak jak podział strof. Dlatego warto zadać sobie pytanie o podział utworu w sensie obrazów, całości znaczeniowych, a nie tylko stroficznych.

Uwaga - przy wierszach opisowych - krajobrazowych po prostu zaobserwuj kolejne ujęcia jak zdjęcia w albumie - opisz je. Jakich środków i po co używa poeta, by odmalować to właśnie

-    taka uwaga zawsze się przyda.

7.    Co ze skojarzeniami literackimi?

Jak są - piszmy zawsze. Oznaczają punkty za szczególne walory pracy. Wystarczy jedno zdanie - np. że temat pokolenia powraca w polskiej literaturze, że znamy takie jak pokolenie romantyków, że łączy taką generację pokoleniowe wydarzenie historyczne. Za dużo nie ma co się rozpisywać - ale zdradzić taką wiedzę zawsze warto.

8. Puenta.

Jaki dał obraz pokolenia? Dlaczego taki, co to dało światu? W przypadku Baczyńskiego wiadomo - pokolenie szczególne, sytuacja szczególna, ujęcie tematu też - bo niezwykłą wyobraźnię poetycką miał ten artysta. Tu poza dostrzeżeniem poetyckiego talentu dostrzegamy grozę historii. Emocje, które towarzyszą odczytaniu utworu, zawsze warto zdradzić - o ile nie jest to totalna nuda, oczywiście.