Rys. 3.7. Ewolucja relacji pomięty dostawcą a klientem Źródło: (9]
Integracja dostawcy i odbiorcy pozwala na osiąganie korzyści wynikających z koncentracji uwagi na zasadniczej działalności przedsiębiorstwa (dla obu stron) i efektu skali oraz likwidacji dublujących się w obu przedsiębiorstwach procesów, np.: kontroli jakości. Ponadto znacznie skraca się czas realizacji zamówień, redukuje się koszty związane z czynnościami zamawiania i kontrolą jakości. Ogólnie można stwierdzić, że odbiorca dzięki integracji uzyskuje możliwość ograniczania działań operacyjnych i koncentrowania się na czynnościach strategicznych.
Podstawowe działania i ich efekty w ramach współpracy przedstawia rys. 3.8.
Rys. 3.8. Działania i korzyści ze współpracy między dostawcą a odbiorcą Źródło: [9]
Jak wynika z rys. 3.8 ze względu na niższe koszty, lepszą jakość produktów i krótsze czasy zamówień korzystne jest również zmniejszenie liczby dostawców. Zwiększa się również pewność dotrzymania warunków dostawy, można ograniczyć wielkość zapasów i kontrolę własną, przenosząc odpowiedzialność za kontrolę na dostawcę. Istnieje również możliwość obniżenia kosztów obsługi dostaw dzięki partycypacji dostawcy w tych kosztach. Skraju sytuacja, czyli ograniczenie się do jedynego źródła, oznacza dodatkowo gwaranci jednakowej jakości. Ograniczenie do jednego dostawcy może jednak pociągnąć za sol negatywne skutki [16]:
• pozbawiony konkurencji dostawca nie ma potrzeby ulepszania produktu,
• długookresowe umowy i pewność odbioru hamują postęp technologiczny,
• bezpośredni wpływ zakłóceń w produkcji u dostawcy na produkcję u odbiorcy,
• utrudniona zmiana dostawcy.
Z badań wynika, że, aby zbudować udane związki partnerskie z dostawcami, przedsiębiorstwo musi uwzględniać realia gospodarcze towarzyszące prowadzonej współpracy handlowej oraz działać spójnie na wszystkich poziomach organizacyjnych.
Zatem korzystanie z większej ilości źródeł jest korzystne przede wszystkim ze względu na zapewnienie ciągłości i pewności dostaw. Poza tym konkurencja pomiędzy dostawcami przyczynia się do postępu technologicznego i wzrostu jakości produktów. Z drugiej strony traci się korzyści wynikające z rabatów ilościowych, rosną też koszty obsługi. Przepływ informacji i głębsza współpraca przy wielu dostawcach są ograniczone, gdyż obie strony obawiają się przecieków informacji do konkurencji
Obserwuje się również zmiany w stosunkach kooperant - odbiorca, polegające na wzroście znaczenia „zasady ssania” w łańcuchu dostaw. Postawą kooperacji jest długoterminowa, pełna zaufania współpraca między kooperantem i odbiorcą. Wraz z długoterminową współpracą następuje wzrost integracji między kooperantem i odbiorcą. Można wyróżnić następujące typy kooperacji [11J:
• Kooperacja zintegrowana z produkcją Jest to tradycyjny typ kooperacji polegający na tym, że kooperant oddaje do dyspozycji odbiorcy know - how produkcyjne i zdolności produkcyjne.
• Kooperacja zintegrowana z logistyką Kooperacja obejmuje nie tylko usługi produkcyjne, ale również know - how logistyczne. Kooperant pełni rolę „partnera zaopatrzeniowego” odbiorcy.
• Kooperacja zintegrowana z rozwojem. Kooperant produkuje nie tylko części składowe, ale jest również włączony do opracowania wyrobów finalnych. Pełni rolę „partnera rozwojowego” odbiorcy.
• Kooperacja zintegrowana w podsystemie. Dla kooperanta wydziela się całe podsystemy albo pod funkcje odbiorcy, a więc produkcję wraz z logistyką i rozwojem oraz związane z nimi zarządzanie. Kooperant pełni rolę „partnera" w rozwiązywaniu problemów
lub tworzenia „wartości” albo „dostawcy systemowego".
1. Obecne zadania związane z zakupem obejmują szeroki zakres czynności oparty na daleko posuniętej integracji procesu zakupu z produkcją i sprzedażą Na znaczenie i zakres zakupów wypływa wiele czynników takich, jak: zaopatrzenie „odchudzone” (lean supply), ograniczenie liczby dostawców, pogłębienie współpracy z dostawcą wzrost znaczenia badań rynku i negocjacji, zastosowanie nowoczesnej technologii informacyjnej, minimalizacja całkowitych kosztów.