liczby operacji ciągnienia. Wskazane jest takie projektowanie wytloczek nie* obrotowych, aby można było je wykonać w jednej operacji.
4. Niektóre szczegóły'konstrukoyjnc wytloczek wpływające na stopień trudności ich wykonania. ^Przekonstruowaniu wytloczek ciągnionych należy Unikać zmiennych wysokości ścianek bocznych (rys. 4.73a), jak' również niesymetrycznych ksżtałtów przekrojów poprzecznych naczyń (rys. 4.73b)_Duic trudności sprawia również wykonanie wytłoczok o zarysach wklęsło-wypukłych (rys. 4.73c). Trudności te są szczególnie duże, gdy wytłoczki są głębokie”! nie można ich uzyskać tylko w wyniku operacji wytłaczania, o)
Bys. 4.74. Przykłady wytłaczania wyrobów połączonych: a) prawy j lewy błotnik pojazdu, b) głębokie naczynie stożkowe spawane z dwóch wytłoczonych połówek
Przy konstruowaniu pewnych typów wyrobów niesymetrycznych należy rozpatrzyć możliwość uzyskania symetrii wytłoczki przez połączenie dwóch takich wyrobów (rys. 4.74). Powoduje to wprawdzie konieczność zastosowania •; dodatkowej operacji rozcinania wytłoczki, ale znacznie ułatwia, a czasem nawet w ogóle umożliwia ukształtowanie wyrobu przez ciągnienie.
Zastosowanie konstrukcji tłoczno-spawanych może niekiedy znacznie uprościć wykonanie wyrobu. Ka rysunku 4.74b pokazano sposób produkcji głębokiego naczynia stożkowego przez zastosowanie tylko jednej operacji ciągnienia, operacji rozcinania z okrawaniem oraz operacji spawania. W przypadku kształtowania takiego naczynia z krążka, należałoby zastosować dużą liczbę operacji ciągnienia. , |
Wykonywanie dużych płaskich den wytłoczok jest niewskazane ze względu na możliwość znacznego przemieszczania się, w zakresie odkształceń sprężys-Zf
tyci), ich części środkowych. Zapobiega się temu przez nadawanie im małych krzywizn lub wytłaczanie rowków usztywniających. Zwiększenie sztywności den. następuje w wyniku nio tylko zwiększenia wskaźnika wytrzymałości przekroju, ale również wskutek umocnienia materiału. Kształty rowków usztywniających, mogą być bardzo różne. Jeden z nich pokazano na rys. 4.75.
. :o 9
> IB
> % • 39 ~ *9 > 19 -K>0
Itya. 4.75. Kształt rowków usztywniających
Prasy są podstawowym wyposażeniem każdej tłoczni. Rodzaj i wielkość zainstalowanych pras zależy od charakteru produkcji. Tłocznio karosoryjne są wyposażane w inno prasy niż tłocznie wyrobów głębokociągnionych, czy też tłocznio produkujące drobne przedmioty wykrawano i gięto. Schematy najczęściej stosowanych pras do tłoczenia blach przedstawiono na rys. 4.76.
Biorąc pod uwagę przeznaczenie technologiczno pras, można jo podzielić na następujące grupy:
— prasy uniwersalne, na których wykonuje się różno operacje kształtowania blach w zależności od zastosowanego oprzyrządowania,
— prasy specjalizowane, przeznaczone do wykonywania określonej operacji lub ich grup, np. nożyco gilotynowe, prasy do dokładnego wykrawania, prasy krawędziowe do gięcia blach, prasy podwójnego działania do produkcji wyrobów ciągnionych, prasy wielostopniowo itp.,
— prasy specjalno do wykonywania określonych grup wyrobów, np. do wykrawania blach wirnika i stojana.
Wymienione rodzaje pras mogą mieć napęd mechaniczny (mimośrodowc, korbowe, śrubowo, krzywkowe itp.) lub hydrauliczny (tłokowe, nurnikowe). Niezależnie od rodzaju napędu, prasy często wyposaża się w urządzenia me-/Jhanizująco ]nb. budnjo jako automaty. O ewentualnym wyborzo urządzeń mcchanizujących dccydujo zwykle wielkość produkcji.
223