'Wartość 9 spadku przyjmowana bywa jako maksymalne nachylenie podłużne dla przejazdów transportowych w rolnictwie
Ocena natężenia tzw. erozji wodnej gleb. która w znacznej mierze uzależniona jest od spadku terenu niezbędna jest przy opracowywaniu planów rozwoju rolnictwa. leśnictwa, czy w badaniach dla potrzeb melioracyjnych Geodeta urządzeniowiec opracowuje studium rzeźby (spadków) m in u ramach założeó gospodarczo-przestrzennych do projektu scalania gruntów.
Oceny ukształtowania terenu dla potrzeb rolnictwa można dokonać na drodze analizy typów rzeźby opartych w znacznej mierze na studium spadków. Wyróżnia się na przykład takie typy agrotechniczne rzeźby, jak:
• obszary ptaskorówninne (spadki do 2"), które są łatwe do uprawy mechanicznej i nie są zagrożone erozją wodną,
• obszary o rzeźbie iiiskofctlisiej (przeważające spadki do 4°), które stwarzają niewielkie - utrudnienia dla przeprowadzania orek i pracy kombajnów. Zagrożone są słabą erozją wodną.
• obszary o rzeźbie falistej I pagórkowatej (przeważające spadki do 6°). które są średnio korzystne dla rolnictwa. W ich obrębie występuje nachylenie graniczne dla poprzecznostokowej pracy kombajnów i wiązałek. Ma tutaj miejsce utrudnienie w pracy siewników, obsypników oraz częściowo ciągników. Występuje zagrożenie erozją umiarkowaną.
1 tereny o rzeźbie wysokofalistej i Mysokopagórkowalej (nachylenie do 10°), które utrudniają pracę ciągników i nośników narzędzi z napędem na tylną oś. za wyjątkiem ciągników jednoosiowych lub z napędem na 4 koła. Występuje erozja intensywna. Tereny są mało korzystne dla rolnictwa,
• obszary o rzeźbie wzgórzewej, które są bardzo trudne do uprawy (spadki do 20°). W ich obrębie występują nachylenia stanowiące granicę stosowalności ciągników gąsienicowych i z napędem na 4 koła (13,5%), a także bron zębatych i zgrabi arek. Stwarzają one zagrożenie erozja silną,
• na terenach górskich, generalnie rzecz biorąc, niekorzystnych dla rolnictwa, obszary o rzezbieT’
• niskogórskiej (do 600 m n.p.m., spadki do 25")
• iredtuogórskiej (do 1500 m n.p.m., spadki do 40")
• wysokogórskiej (powyżej 1500 m n.p.m., spadki powyżej 40").
Uprawa mechaniczna jest tu wyjątkowo trudna, nawet przy użyciu konnej siły pociągowej,
tereny są zagrożone bardzo silną erozją wodną.
7.2.1. Ocena stopnia trudności uprawy gleby
Stopień trudności uprawy roli (orka bronowanie itp.) uzależniony jest od warunków geomorfologicznych: nachylenia terenu oraz od składu mechanicznego gleby Rośnie on w miarę wzrostu pochyłości stolcu oraz zawartości koloidów (średnica cząstek poniżej 0.002 mm) i kamienistości warstwy ornej.
Szacunkowej oceny trudności uprawy roli w skali 7-stopniowej można dokonać w oparciu o dane zawarte w tabeli 6.
Tabela 6
Stopnie trudności uprawy warstwy ornej gleby
Skład mechaniczny |
■ Spadki terenu | ||
do 7° |
7 -10* |
10 | |
żwir piaszczysty |
1 |
l |
2 |
Żwir gliniasty |
0 |
o |
3 |
piasek luźny |
1 |
i |
2 |
piasek słabo gliniasty |
1 |
n |
2 |
piasek gliniasty lekki |
1 |
2 | |
piasek gliniasty mocny |
2 |
2 |
3 |
glina lekka |
2 |
3 |
4 |
glina średnia |
3 |
4 |
5 |
glina ciężka |
5 |
6 |
7 |
pył zwykły (less zwykły) |
2 |
3 |
4 |
pył ilasty |
3 |
4 . |
5 |
less Hasty |
4 |
5 |
6 |
U |
5 |
6 |
-7 |