PICT5910

F

m L-Jia

2n

Wskaźnik łatwości w przypadku tych samych wartości liczbowych (N„    38;

Nj 14; n 54). jakie zastosowano w poprzednim wzorze (D), wynosj 48% — bo (38+ 14) x 100; 108 48.

Okazuje się więc, że dane zadanie łatwe jest do przyjęcia nic tylko z uwagi na wskaźnik mocy dyskryminacyjnej (D), lecz także ze wzglądu na wskaźnik łatwości (F). Wskaźniki te świadczą zwłaszcza o prawidłowo dobranym wyborze D wśród przytoczonych wyborów A, B, C i D w teście wielokrotnego wyboru. Na podstawie jednak zwykłego porównania ze sobą pozostałych wyborów można powiedzieć, że niedopracowane dostatecznie są wybory' B i C. Na ogół okazuje się bowiem, że zadania za łatwe lub za trudne pozbawione są większej mocy dyskryminacyjnej. a zbyt wiele takich zadań może wywrzeć ujemny wpływ na trafność i rzetelność testu. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że nic zawsze należy odrzucić zadania zbyt łatwe lub zbyt trudne, czy też niedostatecznie różnicujące na podstawie prostych obliczeń statystycznych. Niekiedy o uwzględnieniu tych zadań mogą decydować względy programowe nauczania.

Rzetelność testu

Rzetelność testu określana jest przez współczynnik rzetelności (reliability coefficicnt) lub przez standardowy błąd pomiaru. Współczynnik rzetelności jest to współczynnik korelacji między dwukrotnymi wynikami danego testu, uzyskanymi w pewnych odstępach czasu bądź też między jego wynikami i wynikami tych samych osób. uzyskanymi w innym sprawdzonym teście lub za pomocą innych sprawdzonych metod nictcstowych. Wzory na obliczenie współczynnika korelacji można znaleźć w każdym podręczniku poświęconym metodom statystycznym. Obliczenie rzetelności testu przy pomocy współczynnika korelacji (współczynnika wzajemnej zależności) między wynikami co najmniej dwóch badań jest uciążliwe i czasochłonne. Z tych szczególnie względów, zwłaszcza w przypadku konstruowania testów osiągnięć szkolnych, można ograniczyć się do badania jego wewnętrznej zgodności, czyli w ramach jednorazowego badania testowego. Pomiaru tak rozumianej rzetelności można dokonać w różny sposób. Dogodną metodę stanowi wykorzystanie wzoru opracowanego pr/cz G.F. Kudera i M. W. Richardsona. Wzór ten przewiduje omówione już wydzielenie spośród wszystkich osób badanych 27% tych, którzy uzyskali procentowo najlepsze wyniki i 27% tych, którzy uzyskali procentowo najgorsze wyniki. Wzór ten może mieć następujące ujęcie:

k

(k - >)

[■-

2n S (Nh * N, )-v(N„f N,)^ł 0,667 [2 (N„ Ni

■1

gdzie:

r — współczynnik rzetelności, k liczba wszystkich zadań użytych w teście,

E — znak sumy,

0,667 — stały współczynnik (ustalony na zasadzie rachunku prawdopodobieństwa).

Inne symbole znane są z przytoczonych poprzednio wzorów. Podany wzór jest łatwy i praktyczny w użyciu. Warunkiem szybkiego i dokładnego jego zastosowania jest - jak zresztą także w innych przypadkach stosowania jakichkolwiek wzorów statystycznych - odpowiednie stabclaryzowanic otrzymanych wyników. Tabela taka może składać się z. trzech części. W takim układzie pierwsza dotyczy osób z. wysokimi rangami; druga — osób z niskimi rangami, trzecia różnego zestawienia wyników zawartych w dwóch poprzednich częściach i niezbędnych dla szukanego współczynnika, a więc (N_|t - N_u), (N„ + NJ i (N_H + Nj\ Poszczególne części uwzględniają wyniki każdego zadania testowego oddzielnie.

Omawiany obecnie wzór służy do obliczania współczynnika rzetelności tylko dla testów, które nie ograniczają specjalnie czasu przeznaczonego na ich rozwiązanie. Nic odnosi się więc do tzw. testów szybkości, których - - jak wiemy — wśród testów osiągnięć szkolnych jest niewiele.

O dostatecznej rzetelności testu osiągnięć szkolnych św iadczy przeważnie jego współczynnik rzetelności równy 0,80 lub wyżej. Zaniżony współczynnik rzetelności można poprawić przez zastąpienie lub usunięcie zadań o niskiej mocy dyskryminacyjnej i zadań zbyt łatwych lub zbyt trudnych. Toteż badaniom rzetelności testu musi towarzyszyć zawsze analiza jego poszczególnych zadań zarówno pod względem wskaźnika mocy dyskryminacyjnej, jak i wskaźnika łatwości i odwrotnie. Badania tego rodzaju uzupełniają się wzajemnie. Tylko przeprowadzone łącznic mogą zapewnić testom osiągnięć szkolnych właściwą rzetelność.

Rzetelność testu mierzona przy pomocy standardowego błędu pomiaru informuje o zakresie zmienności wyników, jaką uzyskałyby te same osoby, gdyby były badane danym testem nieskończoną ilość razy. Tak więc, dzięki standardowemu błędowi pomiani możemy powiedzieć, w jakich granicach mieści się prawdziwy wynik, otrzymany przez osoby badane. Im mniejszy jest błąd standardowy, tym większa jest rzetelność testu i odwrotnie.

167