Picture4 (2)

gd/.łc:

\/< różnica prężności rozpuszczalnika i roztworu,

/».. prężność pary rozpuszczalnika, ii    liczba moli substancji rozpuszczonej,

N    liczba moli rozpuszczalnika.

(Jbni/enie prężności pary roztworu powoduje wzrost temperatury wrzenia ><iuz spadek temperatury krzepnięcia. Zagadnienia te są przedmiotem zainteresowania ebuliomelrii i kriometrii.

1.15.3. A/.cotropia

Jeśli rozpatrywać mieszaninę dwóch mieszających się cieczy, np. wody i etanolu. lo każda z tych cieczy ma inną prężność pary i stąd też różną temperaturę wrzenia. Roztwór obydwu cieczy posiada prężność pary, która jest sumą prężności cząstkowych składników' (prawo Daltona). Para nad roztworem jest bogatsza w cząsteczki cieczy bardziej lotnej, w zależności jednak od jej ilości w roztworze. W czasie wrzenia ulatnia się w większym stopniu składnik bardziej lotny (destylacja frakcjonowana). Zależnie od oddziaływań międzycząsteczkowych zmieszanych cieczy prężność paiy nad roztworem może być niższa od prężności wynikającej z prawa Raoulta, np. w układzie w'oda-etanol, albo też wyższa, np. w układzie benzen-etanol. Zatem w czasie odparowywania roztworu (np. w procesie destylacji) osiągany jest stan, w którym zmieszane ciecze destylują w stałym składzie. Jest to mieszanina azeotropowa, której nie udaje się rozdzielić w procesie zwykłej destylacji.

Prawo Henry’ego

Masa gazu rozpuszczonego w danej objętości cieczy i niereagującego chemicznie z tą cieczą jest wprost proporcjonalna do ciśnienia gazu. Stąd też wysoko w górach ilość tlenu zawarta w wodzie jest niższa niż np. na poziomie morza.

Prawo podziału Nernsta

W stałej temperaturze stosunek stężeń substancji w dwóch nie mieszających się ze sobą rozpuszczalnikach jest wielkością stałą:

gdzie:

c_A - stężenie substancji w rozpuszczalniku A, Cu- stężenie substancji w rozpuszczalniku B.

V . ..    ......

Rozpuszczalniki mają różną zdolność rozpuszczania ciul. W elekt le inu/mi ekstrahować jakieś ciało rozpuszczone wjctlnym rozpuszczalniku, stosując 10/ puszc/alnik lepiej rozpuszczający. Zamiast stałej podziału K wprowadza siv e/v sto współczynnik podziału D lub |3.

ł.15.4. Dyfuzja

Dyfuzja jest to rozprzestrzenianie się jednej substancji w drugiej Dylu/ja ma miejsce w wypadku ciał stałych, cieczy i gazów. W gazach przebiega ona najszybciej (przykładem może być rozprzestrzenianie się perfum w powietrzu) Szybkość dyfuzji zależy od energii kinetycznej cząsteczek, temperatury oraz rodzaju środowiska, w którym dyfuzja następuje.

Prawo Grahama

Prawo to mówi, że szybkość dyfuzji gazu w gazie jest odwrotnie proporcjo nalna do pierwiastka kwadratowego z jego masy cząsteczkowej.

Osmoza, ciśnienie osmotyczne

Różne błony, w tym błony komórkowe, cechują się tzw. przepuszczalnością Jeśli np. podzieli się błoną półprzepuszczalną dwa roztwory w tym samym roz puszczalniku i tej samej substancji, ale o różnych stężeniach, to nastąpi zjawisko osmozy. Cząsteczki rozpuszczalnika będą przepuszczane przez błonę, natomiast ciało rozpuszczone nie - jest to tzw. półprzepuszczalność. W efekcie zaobsci wuje się przechodzenie cząsteczek rozpuszczalnika od roztworu mniej stężonego do bardziej stężonego. Powoduje to powstanie ciśnienia osmotycznego wysypującego na błonic. Ciśnienie takie mierzy się w osmometracli. Zgodnie / pra wem van’t Hoffa ciśnienie osmotyczne p w roztworze o stężeniu molowym < substancji rozpuszczonej wynosi:

p = cRT,

gdzie:

R — stała gazowa,

T- temperatura bezwzględna.

1.15.5. Zjawiska powierzchniowe

Jeśli ciała występują w różnych fazach, to są one oddzielone swymi po wierzchniami. Zetknięcie się takich powierzchni nazywa się granicą faz.. Ciał;