)2
2. Roztwory doskonale
oraz
P2 = 0. 5599 ■ 0,4400 = 0,2463 bar.
Sumaryczna prężność pary nad rozl worem jest sumą prężności cząstkowych zgodnie ze wzorem (2.47)
P- P,+ P2 = 0,5000 + 0,2463 = 0, 7463 bar
Ułamki molowe składników w fazie gazowej obliczamy korzystając ze wzoru (2.22)
yi =
Pl
P
0,5000
0,7463
= 0,6700 oraz y2
0,2463
0,7463
Odpowiedź: Prężność sumaryczna pary nasyconej nad roztworem P = 0, 7463 bar. Prężności cząstkowe i ułamki molowe składników w fazie gazowej wynoszą, odpowiednio: Pi = 0,5000 bar,
3/1 := 0,6700 oraz P2 = 0,2463 bar, 1/2 = 0,3300.
Uwagi: Wobec Pf > P2 mamy y\ > x2. Faza gazowa w równowadze z roztworem doskonałym jest. wzbogacona o składnik bardziej lotny, tj. mający większą prężność pary nasyconej.
Przykład 2.3. Wpływ prężności par czystych składników na skład pary w równowadze z roztworem doskonałym dwuskładnikowym.
Znaleźć ogólną postać zależności składu fazy gazowej i ciekłej pozostających w stanie równowagi w funkcji stosunku prężności par nasyconych obu składników. Wykonać obliczenia dla kilku wartości Pf/P\ oraz wykresy obliczonych zależności.
Rozwiązanie: Z połączenia zależności (2.22), (2.46) i (2.47) znajdujemy
_ Pz __ *2 f 2* _ -cąPą* ,
Vl ~ P ~ *1P,* + T'2 P2 ~ (1 - *2)Pf + *zP2 y J
Stosunek prężności par nasyconych składników (lotność względną)
(2.49)
podstawiamy do wzoru (2.48) na szukaną zależność
(2.50)
Vz =
x2a
ł + (a — \)x2 Indeks 2 oznacza składnik bardziej lotny (P2 > P').
Odpowiedź: Wykresy zależności 1/2(J‘2) przedstawiono na rys. 2.2.
Rys. 2.2. Zależność składu pary od składu cieczy w przypadku różnych lotności względnych składników układu doskonałego
Uwagi: U' roztworach doskonałych stosunek a jest jedynym
parametrem określającym zależność składu pary od składu cieczy. Zwracamy uwagę, że para jest zawsze bogatsza w składnik bardziej lotny, a dysproporcja pomiędzy yi i x-i rośnie w miarę jak stosunek a oddala się od jedności. Dla wartości a = 1 mamy yi = *2; skład pary staje się identyczny ze składem cieczy.
Przykład 2.4. Prężność pary nasyconej nad roztworem doskonałym substancji nielotnej w lotnym rozpuszczalniku.
W temperaturze T prężność pary nasyconej benzenu wynosi Pj", a prężność pary naftalenu jest pornijalnie mała. Obliczyć, prężność pary nad roztworem zawierającym rn\ [g] benzenu i m-> [g] naftalenu przyjmując, że jest to praktycznie roztwór doskonały.
Dane: Masy molowe Mi = 78, 114 g/mol i A7= 128, 17 g/mol.
T = 323, 2 K, Pr = 0, 3618 bar, m, = 100, 0 g, >n2 = 25, 0 g. Rozwiązanie: Wobec, znikomej prężności pary nasyconej naftalenu (składnik taki nazywa się nielotnym) para nad roztworem zawiera praktycznie jedynie benzen. Ciśnienie całkowite wyrażone jest więc wzorem
Ułamki molowe obliczamy analogicznie jak w przykładzie 2.3: »M = 100,0/78,114 = 1,2802, n2 = 20,0/128,17 = 0,1901, n = 1,2802 + 0,1901 = 1,4703, a następnie
= 1,2802/1,4703 = 0,8678.